Hafta sonu yapılan YKS (TYT-AYT) sınavı ile milyonlarca öğrenci ve velinin üzerinden büyük bir yük kalktı. Yakında puanlar açıklanacak, tercihler yapılmaya başlanacak, “nereyi tercih etsem, bu puanla nereye yerleşirim” gibi  asıl zor karar verme  dönemi başlamış olacak.


 Bu sınavlar, bir başarı sınavından ziyade  sıralama sınavı olduğu için   soruların kolaylığı ya da zor olmasının bir anlamı yok. Yerleştirmeye dönük  kontenjanlar az çok belli. Bu yüzden alınan puanlar çok yüksek ya da çok düşük olması  önemli değil. YKS’de sınav puanları açıklandıktan sonra, bir de yerleştirme puanı hesaplanacak. Bu puana okul başarı puanı eklenecek. Okul başarı puanı yüksek olanlar biraz daha öne geçecek. Bazen YKS puanı yüksek olan öğrenciler de okul başarı puanında öngörüsüz ve not verme kibri bulunan öğretmenlerin ve idarelerin not  cimriliğinden dolayı alt sıralara düşmektedirler. Bu noktada diploma notu düşük öğrenciler geriye düşerken, yüksek puanlı öğrenciler öne çıkabilecek.

Yerleştirme puanları açıklandıktan sonra, ilk defa yarım neti olan herkes, tercih döneminde her fakülteyi tercih edebilecek. Yani kontenjanı dolmayan ve tercih edilmeyen bir fakülteye yarım net yapan öğrenciler de yerleşmiş olacak.  Önemli olan tercih döneminde iyi düşünüp kazandığınızda gidip öğrenim görmeyeceğiniz bölümleri, kesinlikle tercih listenize almamanızdır. Burada illa tercih yapıp gideyim deyip sonra da gidilmediğinde ortaöğretim başarı puanınızın yarı yarıya düştüğünü  bilmek gerekir. Bu bir sonraki yıl sınava girmeniz halinde, yarışa yüzbinlerce adayın gerisinden başlamanıza neden olur. Bu yüzden tercihte bulunurken kesinlikle tercih danışmanlarına ve bir bilene baş vurulması yerinde olacaktır.

SINAV SORULARININ DEĞERLENDİRMESİNE BAKACAK OLURSAK,

MATEMATİK TESTİ İÇİN: Son birkaç yılın yapılan sınav  sorularının  zorluk düzeyine bakacak olursak  önemli derecede bir fark olmaması gerekirken geçen yıl ile bu yıl arasında zorluk seviyesi açısından belirgin bir fark oluşmuştur. Yaklaşık  yüzde 50’si  12.sınıf kazanımlarından sorulmuştur. TYT 2022 matematik soruları günlük hayatla ilişkilendirilmiş ve okuduğunu anlamaya dayalı bir sınav olarak karşımıza çıkmıştır. Sınavda öğrenciler 40 matematik  sorusuna cevap verdiler. Problem soruları, hem okuduğunu anlamayı ölçen hem de akıl yürütme ve yorum yeteneğini değerlendiren, mantıksal çıkarımlara dayalıydı.

AYT Matematik testinin ise eleyici ve seçici sorularının sayısında çok ciddi bir fark olmayışı bu seneki sıralamalarda üst ve en üstleri belirleyen sıralarda yığılmalara neden olacak gibi görünüyor. Yani ÖSYM sınav sorularında bir türlü dengeyi oturtamıyor ya çok zor ya da kolay sorması önümüzdeki sınavlara hazırlanan öğrencilerin çalışma sistemini olumsuz etkilemektedir. İlerleyen yıllarda bu sınava katılacak adaylar için mutlaka testin içindeki soruların zorluk düzeylerinin bir dengeye oturması gerekmektedir.

TÜRKÇE TESTİ İÇİN; TYT sınavında anlamsal sorular; muhakeme, okuduğunu anlama, yorumlayabilme ve akıl yürütme becerilerini ölçen sorulardı. Dil bilgisi soruları daha azdı. Hem LGS hem de YKS de şunu gördük ki bol kitap okuyan öğrenciler Türkçe sorularında zorlanmazlar. 2022 AYT’de 24 sorunun 6’sı anlama ve yorumlamaya dayalı paragraf ve anlam bilgisinden, 18’i ise edebiyat bilgi ve becerisini ölçmeye dayalı sorulardır. Bu seneki AYT sınavının Türk Dili ve Edebiyatı dersi kazanımlarına göre hazırlandığını söyleyebiliriz. Belirleyici olan ise divan edebiyatından 5 soruluk divan şiiri olacak.

TARİH:  TYT-AYT  sınavında 4 yılın kazanımlarına yer verilmiştir. Sorularda doğrudan tarih bilgisini sorgulamanın yanında, farklı disiplinlerdeki bilgileri kullanarak yorum yapabilme gücü de ölçülmüştür. TYT sınavında olduğu gibi kronolojik bilgi burada da sınanmıştır. Kısaca alanına hâkim düzenli çalışan öğrencilerin başarabileceği bir sınav olarak görülmektedir. AYT Sosyal Bilimler  tarih soruları geçmiş yıllarda olduğu gibi genel tarih ve kronoloji bilgisi sorgulanmıştır. Tarih dersinde online süreçte çalışma disiplinini koruyan öğrenciler daha başarılı olmuşlardır.

COĞRAFYA: TYT-AYT sınavındaki sorular 11. ve 12. sınıflarda okutulan MEB müfredatındaki kazanımlara uygun olarak hazırlanmıştır. Hem bilgiye hem de yoruma dayalı sorularda sebep sonuç ilişkileri sorgulanarak öğrencinin bilgi düzeyi ve yorum gücü ölçülmüştür. Zorluk derecesi orta düzeyde olan sorular, alan bilgisini ölçmeye yönelik, net ve anlaşılır niteliktedir. Öğrencinin kavram bilgisi ve bilgiyi kullanabilme becerisi sorgulanmış. Soruların tamamı kolay nitelikte sorulardan oluşmaktadır.

 FİZİK SORULARI:  2022 TYT fizik soruları MEB’in açıkladığı kazanımlara uygun, 9 ve 10. sınıf konularından, tamamı gerçek hayatla bağlantılı olup okuduğunu anlama becerisini ön plana çıkaracak bağlamsal sorulardan ibaretti. 14 sorunun 6’sı 11.sınıf, 8’i 12. sınıf kazanımlarına yönelik ve işlem gerektirmeyen sorulardı. Sınavda yer alan soruların çoğunun kazanımlarla gündelik yaşamı özdeşleştiren yapıda, bir kısmının da doğrudan bilgi sorusu olduğu görülmektedir. Kazanımları hakkıyla öğrenmiş, gündelik yaşam ile ilişkilendirebilen ve iyi gözlem yapabilen öğrencilerin başarılı olabileceği bir sınavdı.

 KİMYA SORULARI: 2022 TYT-AYT sınavında kimya testi, temel kavram ve ilkeleri iyi kullanan, ayrıntıları görebilen, okuduğunu anlayıp yorumlayabilen ve iyi işlem becerisine sahip olan öğrencilerin çözebileceği düzeydedir. Sınavdaki sorular, müfredata uygun olup 11. ve 12. sınıf  kimya dersi kazanımlarını ölçmektedir. 11.sınıf müfredatından 8 soru, 12.sınıf müfredatından 5 soru sorulmuştur.  Bilgi donanımı iyi olan ve düzenli çalışan öğrencilerin başarılı olabileceği bir sınavdır.

BİYOLOJİ SORULARI: 2022 TYT-AYT sınavında biyoloji sorularının müfredata uygun, zorluk derecesi kolay ve orta düzeyde olan sorulardan oluştuğu söylenebilir. Soruların önceki yıllarla paralellik gösterdiği, temel biyoloji konularına hâkim, yorumlama gücü iyi, kavramsal sıralama bilgisine sahip, görseli yorumlayabilen ve dikkatli olan öğrenciler için yapılabilir düzeyde olduğu görülmüştür. Geçen senenin sınavına göre bu yıl sorularının bilgi ve yorum açısından  çok daha derinlik isteyen sorulardan oluştuğu gözlenmiştir. Sorularda birden çok kazanım sorgulanmış ve çeldiricilerin güçlü olduğu tespit edilmiştir. Öyle ya da böyle bir sınav dönemi daha geride kaldı.Önceki yıllarda olduğu gibi üzerinde çok konuşuldu, konuşulmaya da devam edecek.


Önemli olan olaya daha geniş bir açıdan bakabilmek yani gerçekçi bir insan gücü planlaması ve ilgi, yetenek ve hayaller doğrultusunda, her aday için doğru bir yol haritası çizebilmek.


Bunu yapmadığımız sürece üniversite mezunu sayımız sürekli artar ama gençlerimizin ne kadarı öğrenim gördüğü alanda iş bulur ve aileleri ne kadar mutlu olur, asıl mesele de bu olsa gerek.