“Ramazanı değerlendirmek” denince, aklımıza bu mübarek ayın manevi açıdan değerlendirilmesinin gelmesi, gayet doğaldır. Zira bizzat Resulullah (sav) ramazan ayını tarif ederken; “Başı rahmet, ortası mağfiret ve sonu cehennemden azad olmak” (Beyhaki, Şuabu’l-İman, 5/223) diye ifade eder. Evet “sıyam” “kıyam” ve “kıvam” ayı olarak da ifade edilen Ramazan ayının öncelikle manevi atmosferinden; rahmet, feyz ve bereketinden, her Müslüman azami derecede istifade etmeye çalışmalıdır.
Ancak ramazanın bazı fiziki faydaları da göz ardı edilmemelidir ki, bu faydalardan biri de sağlıklı beslenme ve asrın büyük musibetlerinden olan “obezite” yani şişmanlık hastalığından kurtulmaktır. Kaldı ki bu hastalığın mana alemimizle de yakından alakası vardır. nitekim Resulullah (sav) bu konuda birçok uyarı ve tavsiyelerde bulunmuştur.
Resulullah (sav) şöyle buyurur: “Ümmetim hakkında en çok korktuğum şeyler karın büyüklüğü, çok uyku, tembellik ve yakîn (iman) azlığıdır.” (Suyuti, Fethu'l-Kebir, I, 58; Kenzü’l-ummal, 3/185) "İnsanoğlu, midesinden daha zararlı bir kap doldurmamıştır. İnsanoğluna belini doğrultması için birkaç lokma kâfidir. Mutlaka yemesi gerekiyorsa, üçte birini yemeğe, üçte birini suya, üçte birini de nefes alıp vermeye bırakmalıdır." (Tirmizi, Mâce Et’ime, Müsned) "Mü'min bir kimse bir bağırsağı doluncaya kadar yer, kâfir ise yedi bağırsağı doluncaya kadar yer." (Buhari, Et’ime; Müslim; Tirmizi; ibn Mace) “Allah'a en sevgili olanınız, az yiyenleriniz, vücut bakımından da hafif olanlarınızdır.” (Münavi, Feyzu'l-Kadir, 1/175)
Şimdi ramazan ayı gibi bir fırsat, bugün dünyayı tehdit eden şişmanlık hastalığından kurtulmak için bir fırsat bilerek değerlendirebiliriz. Yapmamız gereken, iftar ve sahurda öğünlerimizi ikiye katlayarak, 3 öğünü 4 öğüne çıkarmak değil, mümkünse öğünlerimizden biraz kısarak, dengeli bir rejime girmektir. Bunu yaparsak hem fiziki, hem de manevi olarak çok daha rahatlayacağız.
“Obezite ve Problemleri Nelerdir?
Besinlerle alınan enerji harcanan enerjiden fazla olduğunda bu enerji vücutta yağ olarak depolanır. Bu durum uzun vadede sürekli gerçekleştiğinde vücuttaki yağ miktarı aşırı artar. Kişinin boyuna oranla yağ kütlesinin aşırı artmasına obezite denir. Obezite, vücut kitle indeksi(VKİ)’nin 30’un üzerinde olması olarak da tanımlanabilir. Vücut kitle indeksi; kişinin kilogram olarak vücut ağırlığının metre cinsinden boy uzunluğunun karesine bölünmesiyle ortaya çıkan değerdir. Dünya Sağlık Örgütü de obeziteyi; sağlığı bozacak ölçüde vücutta aşırı yağ birikmesi olarak tanımlamıştır. Bu bağlamda obezite, yapılan pek çok araştırmaya göre fiziksel ve ruhsal sağlık sorunlarına yol açabilir. Fakat obezite geri dönülmez bir hastalık değildir.
Obezitenin birçok hastalıklarla ilişkisi bilinmekte olup morbidite ve mortaliteyi artırıcı etkisi de ortaya konulmuştur. Fazla kilolu olma Avrupa Bölgesinde her yıl 1 milyondan fazla ölümün ve hasta olarak geçirilen 12 milyon yaşam yılının sorumlusudur.
Obezitenin neden olduğu sağlık sorunları/risk faktörleri :
- İnsülin direnci – Hiperinsülinemi
- Tip 2 Diabetes Mellitus( Şeker Hastalığı)
- Hipertansiyon( yüksek tansiyon)
- Koroner arter hastalığı
- Hiperlipidemi – Hipertrigliseridemi (Kan Yağlarının Yükselmesi)
- Metabolik sendrom
- Safra kesesi hastalıkları
- Bazı kanser türleri (kadınlarda safra kesesi, endometriyum, yumurtalık ve meme kanserleri, erkeklerde ise kolon ve prostat kanserleri )
- Osteoartrit
- Felç
- Uyku apnesi
- Karaciğer yağlanması
- Astım
- Solunum zorluğu
- Gebelik komplikasyonları
- Menstruasyon düzensizlikleri
- Aşırı kıllanma
- Ameliyat risklerinin artması
- Ruhsal sorunlar (Anoreksiya nevroza (yemek yememe) veya Blumia nevroza (kusarak yediği besinlerden yararlanmama), Binge eating (tıkınırcasına yeme), gece yeme sendromu gibi ortaya çıkabilir veya bir şeyi daha fazla yiyerek psikolojik doyum sağlamaya çalışma)
- Toplumsal uyumsuzluklar
- Özellikle sık aralıklarla ağırlık kaybetme ve kazanma sonucunda deri altı yağ dokusunun fazla olması nedeniyle deri enfeksiyonları, kasıklarda ve ayaklarda mantar enfeksiyonları
- Kas-iskelet sistemi problemleri.” (https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/obezite/obezitenin-yol-actigi-saglik-problemleri.html, 4.4.2923) ve daha nice zararlar… Subheneke... Bihamdike... Esteğfiruke...