Freud rüyalar üzerine önemli araştırmalar yapmıştır ve onu takip eden psikanalistler, rüyaların bilinçli dünyada genellikle bastırdığımız duygu ve arzuların ifadesini sağladığına ve böylece düşüncelerimizde bastırıldığına ve açık olduğuna inanmaktadır. Freud, rüyaların bir başka işlevinin de uykuda kalmak olduğunu öne sürdü. Freud, rüya hayatının iç fantezi dünyasında insanların ilgisini çektiğine ve çevresel uyarılar altında uyanmasını engellediğine inanıyordu. Rüyalar sayesinde gece dış uyaranlardan uyanmadan rüyaların bir parçası olarak yaşayabilir, böylece uykunun devamlılığını sağlayabiliriz.
Öte yandan zihin tehlikeli bir uyaran algıladığında acil bir durumda uyanır. Bir diğer önemli psikolog ve analitik psikologların kurucusu Jung'a göre rüyalar, kendilerini ifade etmek için bireyleri ve sıradan bilinçsizliği sembolize eden semboller kullanır. Bu semboller birçok kültürde yaygındır ve insanın temelini ifade eder.
