MaterChef All Star yarışmasında yarışmacılardan meyan kökü ve tirik ile yemek yapmaları istendi. MaterChef All Star yarışması izleyicileri "Meyan kökü nedir, ne işe yarar ve faydaları nedir?" sorularını araştırmaya başladı.
Meyan kökü faydaları nelerdir ve nerelerde kullanılır? Eski Mısır’daki firavunların tatlı içecek olarak kullanıp tüketmesiyle bilinen bir bitki olan meyan kökünün kökeni eski Asur, Mısır, Çin ve Hint kültürlerine kadar uzanır. Oldukça faydalı olan bu bitki fazla bilinmese de bazı yörelerde sıklıkla kullanılır.
MEYAN KÖKÜ NEDİR?
Aslen baklagiller familyasına ait olan meyan kökü, çalı türünde bir bitkidir ve Avrupa, Asya ve Orta Doğu'da yetiştirilmektedir. Ham madde olarak ise şeker, diğer yiyecek, içecek ve tütün ürünlerinde tatlandırıcı olarak kullanılır.
MEYAN KÖKÜ NEREDE YETİŞİR?
Anavatanının Rusya ve Çin olduğu bilinen meyan kökü, ülkemizde Doğu Anadolu Bölgesi’nde yetişir. Dünya üzerindeki genel coğrafyası olarak da Avrupa, Asya ve Orta Doğu olarak gözlemlenir.
MEYAN KÖKÜ FAYDALARI NELERDİR?
İçerisinde glisiriziz, triterpen, saponinler ve flavanoidlerin gibi bileşikler sayesinde birçok hastalığın iyileşmesi konusunda destekleyici unsur olan meyan kökü faydaları şu şekildedir:
Gastrit asitin anormal artışını engelleyerek, reflü etkilerini azaltır
Mide için iltihap azaltıcı etkisi ile ülserin iyileşme sürecini destekler
İçeriğinde ki fitoestrojenik bileşenler sayesinde menopoz semptomlarını en aza indirir
Anti-bakteriyal ve anti-viral etkisi ile mikrop üzerinde öldürücü etki yaratır
Aldestron hormonunu dengeleyip, yüksek tansiyon ve damar sertleşmesine iyi gelir
Yağ yakımına sebep olan meyan kökü, obezite ile mücadelede etkilidir. Kiloya bağlı gelişen tip-2 diyabet hastalığının da ileri yaşlarda ortaya çıkmasını engellemeye yardımcıdır.
MEYAN KÖKÜ NELERE İYİ GELİR?
İnsan sağlığı üzerindeki etki ve faydaları geniş bir potansiyel olarak bilinen meyan kökünün gripten menopoza, diş problemlerinden diyabete kadar olan faydalarını şu şekilde özetleyebiliriz:
Ağızda oluşabilecek yaraları iyileştirmede etkilidir.
Grip, soğuk algınlığı ve nezleye karşı tüketilir.
Karaciğer sağlığını korumaya yardımcı olur.
Hazımsızlığa iyi gelir.
Regl ağrısına karşı kullanılır. Menopoz dönemindeki sıcak basmalarının önüne geçebilir.
İltihaplanmaya bağlı olarak oluşan ağrıları geçirir.
Ödem ve toksinlerin vücuttan atılmasını sağlar.
Kabızlığı giderici etkisi bulunur.
İçeriğindeki güçlü anti-enflamatuar özelliği sayesinde meyan kökü çay olarak tüketilirse boğazlarda hissedilen ağrıyı iyileştirebilir ve öksürüğe iyi gelebilir.
MEYAN KÖKÜ ZARARLARI NELERDİR?
Birçok bitki ve ilaçta olduğu meyan kökünün de günlük kullanım dozu önemlidir. Bu dozun aşılması durumunda insan sağlığını olumsuz etkileyecek bazı sonuçlar ortaya çıkabilir. Düzenli ilaç kullananların bazı ilaçlarıyla etkileşime girebileceği gibi hamile ve emziren anneler için de kullanımı tavsiye edilmez. Bunun temel sebebi ise, anneden bebeğe bazı etken maddeler geçtiğinde bebeğin beyin gelişiminde olumsuz sonuçları gündeme getirmesinden kaynaklıdır.
Meyan kökünün alınması gereken günlük dozdan fazla tüketildiğinde vücutta yarattığı bazı zararları şöyle sıralayabiliriz:
Potasyum seviyesini düşürme etkisinden dolayı düzensiz kalp ritmine sebep olabilir.
Yüksek kan basıncı oluşumundan dolayı yüksek tansiyon hastalarını olumsuz etkileyebilir.
Kas zayıflığı meydana getirebileceğinden kemik erimesi olan hastaların dikkat etmesi gerekir.
Stresi kontrol eden kortizon hormonun fazla salınımına neden olabilir.
MEYAN KÖKÜ NASIL KULLANILIR?
Sıvı form, çay, tablet, toz formu ve özüt formunda kullanılan meyan kökü, bazı içeceklerin içeriğinde meyan şerbeti şeklinde de tercih edilir. Çeşitli formlarının yanı sıra köklerini kaynatma ve ek işlemlere tabii tutularak elde edilen bal, pasta ve çikolata yapımında da kullanılabilir. Ayrıca cilt bakımı için maske şeklinde de hazırlanıp kullanılmasıyla bilinir.
