Yeni Zelanda’nın en genç milletvekili olan Hana-Rawhiti Maipi-Clarke, mecliste haka dansı yaptı. Dünyanın dört bir yanından ilgi gören dansın anlamı ve tarihi nedir?
YENİ ZELANDA MECLİSİNDE HAKA DANSI ŞOVU
21 yaşındaki milletvekili, atalarının kültürünü ve yerli haklarını savunmak için meclis kürsüsünde haka dansı yaptı. Dünyanın dört bir yanından ilgi gören dansın anlamı ve tarihi nedir? Haka Dansı Nasıl Yapılır?, Haka Dansının Ortaya Çıkışı ve Tarihi, Haka Dansı Günümüzde Nerelerde Kullanılıyor? İşte detaylar…
Yeni Zelanda’nın en genç milletvekili olan Hana-Rawhiti Maipi-Clarke, mecliste yemin töreni sırasında kürsüye çıkarak haka dansı yaptı. Haka dansı, Yeni Zelanda’nın yerli halkı olan Māoriler’in geleneksel bir dansıdır. Maipi-Clarke, bu dansı yaparak “köklerine ve yerli haklarına bağlılığını temsilen” bir mesaj verdi. Dansın videosu sosyal medyada paylaşım rekoru kırdı ve dünya çapında ilgi uyandırdı.
HAKA DANSI NEDİR, NASIL YAPILIR?
Haka dansı, Yeni Zelanda’nın en önemli kültür sembollerinden biridir. Bu dans, aynı zamanda “savaş dansı” olarak da bilinir. Çünkü eski zamanlarda, Māori savaşçıları, savaşa girmeden önce karşı tarafı korkutmak ve kendilerini motive etmek için bu dansı yaparlardı. Haka dansı, güçlü vücut hareketleri, yüksek sesli haykırışlar ve gözlerin beyaz kısmını göstererek bakışlarla yapılır. Dansın sözleri, Māori dilinde yazılmıştır ve genellikle ataların kahramanlıklarını, doğanın gücünü veya yerli haklarını anlatır.
HAKA DANSININ ORTAYA ÇIKIŞI VE TARİHİ
Haka dansının ortaya çıkışı, bir efsaneye dayanır. Efsaneye göre, 1800’lerde Yeni Zelanda’daki Māori kabilesinin savaş şeflerinden Te Rauparaha, düşman kabilelerden gelen savaşçılar tarafından öldürülmek istendiğini duyunca kaçtı. Bir çukura saklandı. Çukurun ağzında, vücudu kıllarla kaplı bir savaşçı lider onu bekliyordu. Ancak bu savaşçı lider, onu öldürmek yerine özgürlüğünü verdi. Te Rauparaha, bu iyiliğe karşılık olarak, çukurdan çıkıp, günümüze kadar gelen Haka dansının sözleriyle dans etti. Ayrıca, kendisini öldürmeye çalışanlardan intikam alacağına da yemin etti. Dansın sözleri, “saçlı adam” yani kendisini kurtaran savaşçı liderin, gün ışığını yeniden vermesi ve Te Rauparaha’nın çukurdan güneşe doğru yükselmesiyle son bulur. Te Rauparaha, daha sonra bu dansı tüm Māoriler’e öğretti ve onlar da savaşlardan önce bu dansı yapmaya başladı.
HAKA DANSI GÜNÜMÜZDE NERELERDE KULLANILIYOR?
Haka dansı, sadece savaşlarda değil, aynı zamanda kutlamalarda, törenlerde, spor müsabakalarında ve protestolarda da kullanılıyor. Özellikle, Yeni Zelanda’nın ulusal rugby takımı olan All Blacks, her maçtan önce rakiplerine meydan okumak için haka dansı yapıyor. Bu dans, takımın bir simgesi haline geldi. Ayrıca, Amerikan futbolu, basketbol, futbol gibi diğer spor dallarında da haka dansı yapan takımlar ve sporcular var. Haka dansı, aynı zamanda, yerli haklarını savunan Māoriler’in de bir ifade aracı olarak kullanılıyor. Örneğin, 2019 yılında, Yeni Zelanda’da yaşanan cami saldırılarının ardından, Māoriler, saldırıda hayatını kaybedenler için haka dansı yaparak saygı gösterdiler.