Türkiye, uzay çalışmalarında yeni bir sayfa açıyor. Çarşamba gecesi, Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı, 14 günlük bir bilimsel misyon için Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) doğru yola çıkacak.
Alper Gezeravcı Kimdir?
Alper Gezeravcı, 43 yaşında bir savaş pilotu. Türk Hava Kuvvetleri’nde 20 yıl görev yaptıktan sonra 2022 yılında emekli oldu. Uzay macerasına katılmak için Axiom Space şirketinin düzenlediği seçmelere katıldı ve başarıyla geçti. Axiom Space, özel uzay uçuşları düzenleyen bir Amerikan şirketidir. Gezeravcı, Axiom Space’in eğitim programına katılarak uzay yolculuğuna hazırlandı.
Nasıl Bir Misyon Gerçekleştirecek?
Gezeravcı, Axiom Space’in AX-1 adlı özel mekikle ISS’ye gidecek. Mekiğin kalkış yeri, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki (ABD) Cape Canaveral Hava Kuvvetleri İstasyonu’dur. Mekiğin mürettebatı, Gezeravcı’nın yanı sıra bir İsveçli, bir İtalyan ve bir İspanyol astronottan oluşuyor. Bu astronotlar, ISS’ye gittikleri süre boyunca çeşitli bilimsel deneyler yapacaklar.
Gezeravcı, Türkiye’nin uzay çalışmalarına katkı sağlamak için 13 farklı deney gerçekleştirecek. Bu deneyler, üniversite ve araştırma kurumlarınca hazırlandı. Deneylerin konuları, malzeme bilimi, biyoloji, fizyoloji, metabolomik ve immünoloji gibi alanları kapsıyor. Bu deneylerin sonuçları, Türkiye’nin uzay, havacılık ve savunma sanayisi için yeni nesil teknolojiler geliştirmesine yardımcı olacak.
Türkiye’nin Uzay Politikası Nasıl Şekilleniyor?
Türkiye, uzay çalışmalarına büyük önem veriyor. 2021 yılında Türkiye Uzay Ajansı (TUA) kuruldu. TUA, Türkiye’nin uzay politikasını belirleyen ve yürüten kurumdur. TUA, 2021-2030 yılları arasını kapsayan Türkiye Uzay Programı’nı açıkladı. Bu programda, Türkiye’nin uzayla ilgili 10 stratejik hedefi yer alıyor. Bu hedeflerden biri de Türkiye’nin ilk astronotunu uzaya göndermektir.
Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı’nın misyonu, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından Mayıs 2023’teki cumhurbaşkanlığı seçiminin iki turu arasında duyuruldu. Erdoğan, bu misyonun Türkiye’nin uzayda bağımsız bir aktör olma yolunda attığı önemli bir adım olduğunu söyledi. Erdoğan, Gezeravcı’ya başarılar diledi ve Türk milletinin gurur duyduğunu belirtti.
Türkiye’nin Uzayda Yeni Hedefleri Neler?
Türkiye’nin uzay programında yer alan diğer hedefler arasında şunlar bulunuyor:
• Ay’a bilimsel ve teknolojik bir misyon gerçekleştirmek. Bu misyon, 2023 yılında bir uzay aracını Ay’ın yörüngesine göndermek ve 2028 yılında ise Ay’ın yüzeyine yumuşak iniş yapmak şeklinde iki aşamalı olacak.
• Uzayda yerli ve milli uydu geliştirme ve fırlatma kabiliyeti kazanmak. Bu kapsamda, Türksat 6A uydusunun 2022 yılında uzaya gönderilmesi planlanıyor. Ayrıca, Türkiye’nin ilk yerli fırlatma aracı olan Roketsan’ın geliştirdiği Micro Satellite Launch System (MSLS) projesi de devam ediyor.
• Uzaydaki kritik altyapıları korumak ve uzay güvenliği sağlamak. Bu amaçla, uzaydaki cisimleri izleyen ve tehditleri tespit eden bir uzay radarı kurulması hedefleniyor. Aynı zamanda, uzaydaki atıkların temizlenmesi için çalışmalar yapılacak.
• Uzayda yaşamı destekleyen sistemler geliştirmek ve uzayda yaşamın sürdürülebilirliğini sağlamak. Bu doğrultuda, uzayda tarım yapılabilmesi için biyoreaktörler, uzayda sağlık hizmetleri sunulabilmesi için tele-tıp sistemleri, uzayda iletişim kurulabilmesi için kuantum teknolojileri gibi konularda araştırmalar yapılacak.
• Uzay bilimleri ve teknolojileri alanında uluslararası iş birliği ve katılımı artırmak. Bu bağlamda, Türkiye, ISS’ye katkı sağlayan ülkeler arasına girmeyi ve uzayda ortak projeler yürütmeyi amaçlıyor. Ayrıca, Türkiye, uzay hukuku ve etiği konularında da aktif rol oynamayı hedefliyor.
Türkiye’nin uzay çalışmaları, hem bilimsel hem de ekonomik açıdan büyük önem taşıyor. Uzay sektörü, Türkiye’nin katma değeri yüksek ürünler üretmesine, teknolojik bağımsızlığını artırmasına, istihdam ve ihracat potansiyelini yükseltmesine ve küresel rekabet gücünü artırmasına katkı sağlayacak. Uzay çalışmaları, aynı zamanda Türkiye’nin ulusal güvenliğini, savunma sanayisini, bilim ve eğitim politikalarını ve uluslararası prestijini de etkileyecek.
Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı’nın misyonu, Türkiye’nin uzay macerasının başlangıcı olarak görülebilir. Gezeravcı, Türkiye’nin uzayda var olma iradesini ve vizyonunu temsil ediyor. Gezeravcı’nın başarısı, Türkiye’nin uzayda yeni hedeflerine ulaşmasına ilham verecek. Gezeravcı, Türkiye’nin uzayda yeni bir sayfa açmasına öncülük edecek.
