Son dönemde kredi kartlarına ilişkin düzenlemeler kamuoyunun gündeminde oldukça sık yer almaya başladı. Geçtiğimiz haftalarda kredi kartlarında nakit çekimi faizi yükseltilirken, nakit çekime uygulanan taksit sayısı düşürülmüştü.
Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine göre Türkiye’de şubat ayında kartlı ödemelerle yapılan toplam ödeme tutarı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 152 artarak 1,01 trilyon lira oldu. Kredi kartı kullanıcı sayısı ise 120,4 milyona ulaştı. Geçen yılın şubat ayı ile kıyaslandığında kredi kartı sayısında yüzde 18’lik artış dikkat çekti.
Özellikle kredilere getirilen sınırlamaların etkisiyle birlikte kredili araç alımı zorlaşmıştı. İkinci el ilan sitelerinde galerilerin araç satışı için verdikleri ilanda ‘Tüm kredi kartlarına 12 taksit’ şeklinde açıklamaları dikkat çekti. Peki kredi kartlarının kullanım alanı genişliyor mu? Vatandaşların kredi kartı ile ödemeleri neden artıyor? Kredi kartlarına ilişkin hangi düzenlemeler yapılacak?
KART HARCAMALARI NEDEN ARTIYOR?
Konuyla ilgili merak edilenleri Yeminli Mali Müşavir ve Ekonomist Muhammet Bayram, milliyet.com.tr’ye anlattı. Bayram konuşmasında şu ifadeleri kullandı:
“Kredi kartı kullanım oranı pandemiden beri ciddi bir artış gösterdi. Pandemide vatandaşlar evlerinde kaldıkları için elektronik ödemeler arttı. Pandemi döneminde oluşan alışkanlık ve enflasyonist ortam sebebiyle kredi kartı harcamaları önemli ölçüde arttı. Kredi kartı harcamaları yüzde 152 artışla 1 trilyon lirayı aştı. Kredi kartlarında son 1 yılda 1 trilyon liralık harcama yapıldı. Kredi kartı sayısı 120 milyona ulaştı.
Kredi kartı ödemeleri ve kredi kartı sayısındaki artışın asıl nedeni pandemiden beri süre gelen alışkanlık ve enflasyonist ortamda kişilerin gelirinin yetmemesinden dolayı fazla harcama yapması diyebiliriz.
Dar gelirli ve orta gelirlinin maaşları sabit kalırken fiyatlar artmaya devam ediyor. İki aylık enflasyon yüzde 11 civarında. Kişiler kredi kartı harcamaları ile birlikte sabit geliri üzerinden aynı mal kalemlerini almaya çalışıyor diyebiliriz.
Zorunlu gıda ihtiyaçları haricinde kişiler enflasyonist ortamdan dolayı ilerdeki bir ihtiyacını şimdiden almak istiyor. Asıl neden enflasyonist ortamdır.
Bazı galeriler araç satışında dahi kredi kartlarına 12 aylık taksit yapma noktasına geldi. Kredi kartlarında bir limit artışı söz konusu. Bazen bankalar size sormadan aldığınız paraya göre kredi kartı limitlerini hızlı bir şekilde yükseltebiliyor. Şu anda kredilere erişim sıkıntılı olduğu için kredi kartlarına taksit yapabilen iş yerleri bunu kullanabiliyor. Kişilerin gelirine uyumlu olmayan kredi kartı limitleri fazla harcamaya teşvik ediyor diyebiliriz. Bunun önüne geçebilmek adına kişilerin kredi kartları limitlerinin geliri ile orantılı olmalıdır.
KREDİ KARTLARINA DÜZENLEME GELECEK Mİ?
Ben bir düzenleme bekliyorum. Kredi kartlarına taksit sınırlaması yerine limitlerin kişilerin gelirine göre belirlenmesi elzemdir. Eğer bu kişilerin gelirlerine göre belirlenmezse vatandaşlar ciddi bir maliyet içerisine girebilir.
Şu anda kredi kartı akdi faiz, gecikme faizi ve KMH faizleri yüzde 4.5 seviyelerinden yüzde 5’e yükseltildi. Kişiler nakit avans, KMH’tan para çekip altın, döviz ve borsaya yönelebiliyordu. Faizlerin yükseltilmesi ile birlikte artık bu önlendi diyebiliriz.”
