İsrail-Filistin sorunu: Güney Afrika’nın ‘soykırım’ suçlamasıyla İsrail aleyhine açtığı dava Lahey’de başladı.
İsrail ve Güney Afrika arasında Gazze Şeridi’ndeki Filistin halkına yönelik soykırım iddiası nedeniyle Lahey’deki Uluslararası Adalet Divanı’nda (UAD) tarihi bir dava başladı. Güney Afrika, İsrail’in Gazze’deki askeri operasyonlarının derhal durdurulması için ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ediyor.
Güney Afrika’nın iddiaları
Güney Afrika Cumhuriyeti, İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki Filistin halkına karşı yaptığı askeri operasyonların “soykırım” niteliğinde olduğunu öne sürerek, Lahey’deki Uluslararası Adalet Divanı’na (UAD) dava açtı. Güney Afrika, İsrail’in Gazze’deki Filistinlileri yok etmeye yönelik özel bir niyete sahip olduğunu ve Birleşmiş Milletler (BM) Soykırım Sözleşmesi’ni ihlal ettiğini savunuyor. Güney Afrika, İsrail’in Gazze’deki askeri operasyonlarının derhal durdurulması için ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ediyor. Güney Afrika, İsrail’in Gazze’deki uygulamalarını kendi ülkesindeki ırk ayrımcılığı rejimi olan apartheid ile kıyaslıyor.
İsrail’in savunması
İsrail, Güney Afrika’nın iddialarını reddediyor ve Gazze’deki saldırılarının meşru müdafaa olduğunu söylüyor. İsrail, Gazze’deki Hamas örgütünün kendisine roket saldırıları düzenlediğini ve sivilleri hedef aldığını belirtiyor. İsrail, Gazze’deki Filistinlileri yok etmeye yönelik bir niyeti olmadığını ve sivil kayıpları en aza indirmek için çaba gösterdiğini iddia ediyor. İsrail, Güney Afrika’nın dava açmasını “kan iftirası” olarak nitelendiriyor ve kendi ülkesindeki Yahudi halkına yönelik tarihsel suçlamalara atıfta bulunuyor.
Duruşmaların seyri
Duruşmalar, 11-12 Ocak tarihlerinde Lahey’deki Barış Sarayı’nda yapılıyor. Duruşmaların ilk gününde Güney Afrika, soykırım suçlamasına ilişkin savlarını sözlü olarak dile getirdi. Güney Afrika, İsrail’in Gazze’deki tüm askeri operasyonlarının derhal askıya alınması için ihtiyati tedbir kararı verilmesini istedi. Duruşmaların ikinci gününde ise İsrail, hakkındaki suçlamalara ilişkin sözlü savunma yapacak. Duruşmalar, UAD’nin internet sitesinden canlı olarak izlenebiliyor.
Uluslararası Adalet Divanı nedir?
UAD, BM’nin en üst yargı organıdır. UAD, bireysel suçlar yerine sadece devletler arasındaki ihtilafları ele alır. UAD, taraf devletlerin rızasıyla yetki alanına giren davaları görür. UAD’nin verdiği kararlar hukuken bağlayıcıdır ve BM Güvenlik Konseyi tarafından uygulanabilir.
BM Sözleşmesi soykırımı nasıl tanımlıyor?
BM Soykırım Sözleşmesi, 1948 yılında imzalanmış ve 1951 yılında yürürlüğe girmiştir. Sözleşme, soykırımı, bir ulusal, etnik, ırksal ya da dini grubun kısmen ya da tamamen yok edilmesi amacıyla girişilen fiiller olarak tanımlar. Sözleşme, soykırımı önleme ve cezalandırma yükümlülüğü getirir. Sözleşme, soykırım fiillerinin arasında şunları sayar:
• Grubun üyelerini öldürmek
• Grubun üyelerine ciddi fiziksel ya da psikolojik hasar vermek
• Fiziksel yok oluşu sağlamak üzere tasarlanmış yaşam koşullarına kasten maruz bırakmak
• Doğumları önlemek amaçlı önlemler uygulamak
• Grubun çocuklarını zorla bir başka gruba transfer etmek
Soykırım, kanıtlaması en zor uluslararası suçlardan biridir. Soykırımı kanıtlamak için yalnızca bir nüfus grubunun öldürülmesi değil, aynı zamanda bunun bir ırksal grubu tamamen veya kısmen yok etmeye yönelik özel bir niyetle yapıldığının da kanıtlanması gerekiyor.
Sonuç olarak, İsrail, Güney Afrika’nın soykırım suçlamasını reddediyor ve Gazze’deki saldırılarının meşru müdafaa olduğunu savunuyor. UAD, iki ülke arasındaki ihtilafı çözmek için kararını vermeden önce her iki tarafın da sözlü savlarını dinleyecek.
