Türkiye’nin temel gıda ürünleri ihracatında lider bölge olan Güneydoğu Anadolu, 2023 yılında da bu unvanını korudu. Güneydoğu'nun 2023 yılı temel gıda ihracatı 3,8 milyar dolara ulaştı.
Güneydoğu'nun 2023 yılı temel gıda ihracatı 3,8 milyar dolara ulaştı
Güneydoğu Anadolu, makarna, buğday unu, bitkisel yağlar, bisküvi ve kakaolu mamuller gibi temel gıda ürünlerinin ihracatında Türkiye’nin en büyük payına sahip bölge oldu. Bölgenin temel gıda ihracatı, 2023 yılında yüzde 6,6 artarak 3,8 milyar dolara ulaştı. Türkiye’nin toplam temel gıda ihracatı içinde bölgenin payı ise makarnada yüzde 68, buğday ununda yüzde 37, bitkisel yağda yüzde 36 civarında gerçekleşti. Bölgeden en çok ihracat yapılan ülkeler ise Irak, Suriye ve ABD oldu. İtalya ise bölgenin ihracatında yüzde 4,9’luk bir pay aldı.
“Komşularımızın Asya pirinci yerine Türk bulgurunu tercih etmesini istiyoruz”
Güneydoğu Anadolu Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Celal Kadooğlu, hem bölge hem de sektör olarak iki kategoride de ihracat lideri olduklarını söyledi. Kadooğlu, “Temel gıda ihracatında en büyük iki pazarımız olan Irak ve Suriye’deki siparişlerimiz azaldığı için, 2023 yılında ihracat artışımız düşük kaldı. Irak’ın Trademap verilerine baktığımızda, son yıllarda bu ülkenin Tayland’dan yaptığı pirinç ithalatının arttığını görüyoruz. 2022 yılında Irak’ın pirinç ithalatı 1 milyar doları geçmişti. Irak, bu büyük ithalatın yüzde 60’ını Tayland’dan yapmıştı. Bu süreç, geçen yılın ilk yarısında da devam etti, ancak pirinç üretimindeki problemler fiyatlara yansıyınca yaz aylarından sonra yavaşladı. Asya’da El Nino nedeniyle yaşanan kuraklık, küresel pirinç fiyatlarını yükseltti. 2024 yılında da bu eğilimin sürmesini bekliyoruz. Uluslararası ticarette pirincin ton fiyatı 650 dolara çıktığı bu dönemde, yüzde 20 civarında fiyat avantajı sağlayan bulgurun daha iyi bir seçenek olduğunu düşünüyoruz. Hububat, bakliyat ve yağlı tohumlar sektöründe çalışan 6 ihracatçı birliğiyle birlikte Türkiye Gıda İhracatçıları markasını oluşturduk. Bulgur için tanıtım faaliyetleri planlıyoruz. Bu çalışmaların da etkisiyle, komşularımızın Asya pirinci yerine Türk bulgurunu seçeceklerine inanıyoruz” dedi.
“Bisküvi-pasta ve şekerli mamullerde fiyat artışı oldu”
Kadooğlu, Güneydoğu’nun temel gıda ihracatında fiyat artışı yaşanan ürünlerin bisküvi-pasta ile şeker ve şeker mamulleri olduğunu belirtti. Kadooğlu, “Gaziantepli firmaların katıldığı gıda fuarlarında çok çeşitli ürün gruplarında birçok üretici bulabilirsiniz. Bölgedeki üreticilerimiz, makarna, bitkisel yağ ve bisküvi-pasta gibi alanlarda markalaşmış yatırımlar yapmışlar. Türk standlarını gezen bir alıcı, hemen her ürün grubumuzda dünya kalitesinde üretim yapan bir partner bulabiliyor. Bizim farkımız, bu kaliteyi uygun fiyatlarla sunabilmemiz, fiyat duyarlılığı olan alıcıları tatmin edebilmemiz. Bu nedenle zorunlu kalmadıkça ürünlerimize zam yapmayı tercih etmiyoruz, genellikle maliyetlerimizi ürünlere yansıtmak zorunda kalıyoruz. Bu yıl bisküvi-pasta ve şekerli mamullerimizde fiyat artışı oldu. Dünyada şeker pancarı fiyatlarının yükselmesi, bu ürünlerde KG başına ihracat fiyatlarımızı yüzde 10 civarında artırdı. Üretim ölçeklerimizin bize sağladığı maliyet yönetimi gücünü özellikle iç piyasada kullanıyoruz. Yurt içindeki vatandaşlarımızın bisküvi-pasta ve şekerli mamullerimizi uygun fiyatlara alabilmesini istiyoruz” diye konuştu.
