Tarım ve Orman Bakanlığı, insan sağlığını tehlikeye atan, gıda ürünlerinde taklit ve tağşiş yapan firmalarla ilgili harekete geçti. 2 Ekim tarihi itibariyle hileli gıda ürünleri ve bu ürünleri üreten firmalar, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından ifşa edilmeye başlandı.
GAZİANTEP’TEN 20 FİRMA HİLELİ GIDA LİSTESİNDE
519 ürün ve firmanın yer aldığı listede Gaziantep’te üretimi bulunan 20 firmanın da ismi yer aldı. Firmaların ifşasının ardından Gaziantep Tarım ve Orman İl Müdürlüğü, 2023 ve 2024 yılının ilk 9 aylık döneminde yapılan denetimleri kamuoyu ile paylaştı.
9 AYDA 21 BİN 764 DENETİM
Gaziantep Tarım ve Orman İl Müdürlüğünden yapılan yazılı açıklamada, hileli gıda ile mücadelede 81 personelin sahada görev yaptığı bildirildi. Kentte kayıtlı 17 bin 942 gıda ve yem işletmesinin faaliyet gösterdiği belirtilen açıklamada, 2023 yılında 29 bin 200, 2024 yılının ilk 9 aylık döneminde ise 21 bin 764 denetim yapıldığı belirtildi. Hijyen konusunda 1412 işletmeye gerekli uyarıların yapıldığı ve süre verildiği, bu süre içerisinde eksiklerini tamamlamayan işletmelere idari para cezası uygulanarak, faaliyetlerinin askıya alındığı bildirildi.
5 MİLYON TL’YE KADAR CEZA UYGULANIYOR
Açıklamada, “2023 yılında 2 bin 246 adet numune alınmış olup, bu numunelerden 136 tanesi olumsuz sonuçlanırken, 2024 yılında ise bin 832 adet numune alınmıştır. Alınan bu numunelerden 134 tanesi olumsuz sonuçlanmıştır. Olumsuz olarak sonuçlanan numunelerde işletmelere analiz sonucunda ortaya çıkan duruma göre 3 farklı işlem uygulanmaktadır.
İnsan sağlığını tehdit eden bir durum yok sadece Türk Gıda Kodeksine aykırılık söz konusu 146 bin 337 TL idari para cezası uygulanıp ürünleri piyasadan toplatılmaktadır. İnsan sağlığını tehdit eden bir durum yok ancak işletme insanları yanıltacak şekilde taklit-tağşiş yapıyor. İşletmenin cirosuna göre en düşük 262 bin 477 TL – en yüksek 5 milyon 249 bin 641 TL idari para cezası uygulanıp ürünleri piyasadan toplatılmaktadır. İnsan sağlığını tehdit eden bir unsur tespit edilirse insanların sağlığını tehlikeye atmak suçundan Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulmakta ve ürünleri piyasadan toplatılmaktadır.”
442 İŞLETMEYE DEV CEZA
İdari yaptırımların yalnızca numune sonucuna göre değil denetim esnasında tespit edilen hijyen eksikliği veya diğer olumsuzluklar için de uygulandığının vurgulandığı açıklamada, “Ayrıca hijyen şartlarına uymayan işletmelerin faaliyetleri koşulları uygun hale getirilinceye kadar durdurulmaktadır. 2023 yılında 451 işletmeye toplam 16 milyon 48 bin 920 TL idari para cezası uygulanmış, 7 işletme hakkında Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulmuştur. 2024 yılı içerisinde toplam 442 işletmeye toplam 19 milyon 356 bin 462 TL idari yaptırım uygulanmış, 6 işletme hakkında da Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulmuştur.”
4 İŞLETME MÜHÜRLENDİ
Rutin denetimlerin yanı sıra taklit tağşiş şüphesi bulunan ürünleri üreten sektörlere yönelik denetimler sıklaştırılarak devam ettiğinin bildirildiği açıklamada, “ İlimiz gıda kontrol görevlilerince; 0530 843 5252 nolu whatsapp ihbar hattımıza, Alo 174 Gıda Hattına ve sosyal medya hesaplarımıza gelen ihbar ve şikayetler mesai mefhumu gözetilmeksizin en kısa sürede değerlendirilerek gerekli iş ve işlemler yapılmaktadır. “Sahte zeytinyağı üretimiyle mücadele” kapsamında gece denetimleri de dâhil olmak üzere, zeytinyağı sıkım tesisleri ve yağ dolum tesisleri sıklıkla denetlenmektedir. Bu kapsamda baskısız tenekelere pamuk yağı dolumu yaparak zeytinyağı adı altında piyasaya arz eden dolum tesislerinden 4 tanesi mühürlenerek üretim faaliyetleri durdurulmuştur.”
EN ÇOK TAKLİT VE TAĞŞİŞ BAHARAT ÜRÜNLERİNDE
Açıklamada en fazla taklit ve tağşiş işleminin baharat ürünlerinde yapıldığı vurgulandı. Şu ifadeler yer aldı:
Gastronomi şehri olan ilimizin tanıtımı açısından önemli bir konuma sahip olan baharat sektöründe de taklit tağşiş şüphesi bulunan ürünlere yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Yaptığımız denetimlerde pul biber ürününe domates posası, sumak ürününe buğday kepeği, fındık zarı, kırmızı havuç posası gibi atıkların hile amaçlı katıldığı tespit edilmiştir. Bu kapsamda 2023 ve 2024 yılı içerisinde yazılan idari para cezalarının büyük kısmı bu sektördeki işletmelere uygulanmıştır. Bununla birlikte işletmelerde piyasaya arz edilmek üzere üretilmiş 2023 yılında 100, 2024 yılında ise 200 tonu aşkın sahte baharat ürünlerinin imhaları gerçekleştirilmiştir.
23 FİRMA İLE İLGİLİ ANALİZ SÜRECİ DEVAM EDİYOR
Gıda Kamuoyu Duyuru sistemine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Tarım ve Orman Gaziantep İl Müdürü Mehmet Karayılan, “01.10.2024 tarihinde T.C. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim YUMAKLI’nın açıkladığı gibi Gıda Güvenliğinde yeni bir döneme girilmiş bulunmaktadır. Daha önceleri Bakanlığımız yıllık olarak listeler halinde taklit-tağşiş yapan firmaları yayınlarken, yeni dönemde halkın sağlığını tehdit eden veya gıdalarda taklit-tağşiş yapan firmalar anlık olarak Gıda Kamuoyu Duyuru sisteminde https://guvenilirgida.tarimorman.gov.tr adresinden takip edilebilecektir. Burada iki ayrı şekilde firmalar görülecek olup birincisi insan sağlığını tehlikeye attığı için hakkında Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulanlar, ikincisi ise halkı yanıltacak şekilde taklit-tağşişli gıda üretip satanlar olarak görülebilecektir. Bu kapsamda ilimizden Gıda Kamuoyu duyuru sisteminde yayınlanan 20 tane firmamız bulunmaktadır. Hala analiz süreci devam eden ve yayınlanmayı bekleyen 23 firma bulunmaktadır. Bu işletmelerin faaliyet alanları bitkisel yağ, baharat, bal, süt ve süt ürünleridir. Yasal süreç tamamlanıp kesinleştiği takdirde Gıda Kamuoyu Duyuru sistemine yüklenecektir. Bilinmelidir ki ‘’Güvenilir Gıda Sağlıklı Geleceğin’’ teminatıdır. Bu sebeple Halk sağlığına kast eden firma ve şahıslara yönelik denetimlerimiz devam etmektedir. Vatandaşlarımızdan dileğimiz etiketsiz, ambalajsız ürünlerden uzak durmaları, satın aldıkları ürünlerin etiketlerini- son tüketim tarihlerini mutlaka kontrol etmeleri yani Gıda Etiketi Okur-Yazarlığı konusunda bilinçli olmalarıdır. Bizlerde İl Tarım ve Orman Müdürlüğü olarak işini layıkıyla yapan firmalarımızın her zaman yanında olduğumuzun, hileye başvuran ve taklit tağşişli ürün üretenlerin peşinde olduğumuzu, gece gündüz baskın yapabileceğimizin bilinmesini isteriz” ifadelerini kullandı.
