Baklava, Osmanlı İmparatorluğu döneminde saray mutfağının vazgeçilmez bir parçası olarak ortaya çıkmış ve zamanla Anadolu’nun dört bir yanına yayılmıştır. Ancak, Gaziantep baklavası, diğer baklavalar arasında lezzeti ve kalitesiyle apayrı bir yerde durur.
Gaziantep, zengin mutfak kültürüyle tanınan bir şehir olarak baklavanın en mükemmel haline ev sahipliği yapar. Şehrin verimli toprakları, özellikle de fıstık üretimi, baklavanın temel malzemelerinden birini oluşturur. Gaziantep fıstığı, baklavaya hem lezzet hem de kalite katarak onu diğerlerinden ayırır. Osmanlı mutfağında bir prestij sembolü olan baklava, zaman içinde Gaziantep’in simgesi haline gelmiştir.
OSMANLI DÖNEMİ VE SARAY MUTFAĞI
Baklavanın tarihi, Osmanlı saray mutfağında başlar. 17. yüzyılda Topkapı Sarayı’nda pişirilen baklavalar, dönemin en seçkin tatlıları arasında yer alırdı. Gaziantep baklavası ise bu dönemde yavaş yavaş şekillenmeye başladı. Osmanlı İmparatorluğu’nun geniş topraklarında farklı baklava türleri ortaya çıksa da, Gaziantep’in zengin fıstık ve buğday kaynakları, burada üretilen baklavayı ayrıcalıklı kıldı.
Gaziantep baklavasının ünü, zamanla Osmanlı sınırlarını aşarak dünya çapında bir tatlı olarak tanınmasına yol açtı. Gaziantep’te baklava, o dönemde bile sadece tatlı değil, aynı zamanda bir zenginlik ve prestij göstergesiydi. Saray mutfağında usta eller tarafından hazırlanan baklava, o dönemde de bugünkü gibi dikkatli bir şekilde yapılır, kat kat ince yufkalar, kaliteli tereyağı ve bolca fıstık ile lezzetlendirilirdi.
GELENEKSEL ÜRETİM VE USTALIK
Gaziantep baklavası, yüzyıllardır süregelen geleneksel üretim yöntemleriyle günümüze ulaşmıştır. Baklavanın yapımında kullanılan malzemeler kadar, yapılış şekli de oldukça önemlidir. Gaziantepli baklava ustaları, bu sanatı kuşaktan kuşağa aktararak, bugünkü mükemmeliyete ulaşmışlardır. Gaziantep baklavasının incecik yufkaları, büyük bir özenle açılır. Bu yufkaların inceliği o kadar önemlidir ki, usta eller tarafından açılan yufkaların üzerinden gazete okunabilecek kadar ince olması gerektiği söylenir.
Fıstık, baklavanın olmazsa olmazıdır. Gaziantep’in kendine has ikliminde yetişen Antep fıstığı, baklavaya benzersiz bir aroma katar. Bu fıstıklar, özenle seçilerek kavrulur ve baklavanın katmanları arasına serpiştirilir. Üzerine dökülen şerbet ise baklavanın lezzetini taçlandırır. Şerbetin kıvamı ve yoğunluğu, baklavanın kalitesini belirleyen unsurlar arasındadır.
COĞRAFİ İŞARET VE DÜNYA ÇAPINDA TANINIRLIK
Gaziantep baklavası, 2013 yılında Avrupa Birliği tarafından coğrafi işaret tescili alarak, bu alanda bir ilki gerçekleştirmiştir. Bu tescil, baklavanın Gaziantep’e özgü bir tatlı olduğunu ve bu bölgenin dışında üretilen baklavaların aynı lezzeti sunamayacağını resmileştirmiştir. Bu sayede, Gaziantep baklavası, dünya çapında tanınır hale gelmiş ve büyük bir marka değeri kazanmıştır.
Coğrafi işaret tescili, Gaziantep baklavasının geleneksel üretim yöntemlerinin korunmasını ve bu lezzetin orijinalliğinin devam etmesini sağlamıştır. Günümüzde, Gaziantep baklavası hem Türkiye’de hem de dünya genelinde büyük bir talep görmektedir. Bu tatlı, sadece özel günlerde değil, aynı zamanda Gaziantep’e gelen ziyaretçilerin de en çok aradığı lezzetlerden biridir.
