Bu önlemler arasında, vergi denetimlerinin sıkılaştırılması, izaha çağırma uygulamaları ve yeni nesil POS cihazlarının kullanımı gibi adımlar yer alıyor. Özellikle 7 bin lira ve üzerindeki alışverişlerde kredi kartı kullanımının zorunlu hale getirilmesi, kayıt dışı ekonomiyi engellemeye yönelik önemli bir adım olarak görülüyor. Ancak bazı esnaflar, bu kurala uymakta direnç gösteriyor ve yaratıcı yollarla bu düzenlemenin etrafından dolanmaya çalışıyor.
7 BİN LİRA ÜZERİNDE KREDİ KARTI KULLANIM ZORUNLULUĞU
Kayıt dışı ekonomiyle mücadelede önemli bir adım olan "7 bin lira üzerindeki alışverişlerde kart veya banka transferi kullanımı" zorunluluğu, tüketicilerin nakit ödeme baskısı altında kalmaması için uygulamaya kondu. Bu düzenlemeyle birlikte, büyük meblağlarda yapılan alışverişlerin kayıt altına alınması ve vergilendirilmesi amaçlanıyor. Ancak bazı işletmeler, bu düzenlemeyi aşmak için yeni taktikler geliştiriyor. Örneğin, bazı esnaflar 7 bin lira altındaki işlemlerde yüksek kart komisyon oranları talep ederek müşterileri nakit ödemeye yönlendirme yoluna gidiyor.
ESNAFIN YENİ TAKTİĞİ: KOMİSYON ORANLARINDA ARTIŞ
Bazı esnaflar, yeni düzenlemeyi dolaylı olarak aşmak adına düşük tutarlı işlemlerden dahi yüksek kart komisyon oranları talep etmeye başladı. Bu oranların yüzde 20’lere kadar çıktığı durumlar görüldü. Ayrıca, 7 bin liralık alışverişlerde bile hala nakit ödemeyi tercih eden esnaflar bulunuyor. Bu uygulama, tüketicilerin şikâyetlerine yol açarken, sosyal medya, şikâyet siteleri ve CİMER'e de yansımaya başladı. İstanbul’da bir halı yıkama firmasının, nakit ödemede 3.200 lira talep ederken, kredi kartıyla aynı işlem için 3.860 lira istemesi veya oto sanayi esnafının, kredi kartı ile yapılan ödemede 4.500 liralık işlem için 6.000 lira istemesi, yaşanan mağduriyetlerin boyutunu gözler önüne seriyor.
“POS CİHAZI BOZUK” İDDİASI İLE NAKİT TALEP EDİLİYOR
Tüketicilerden gelen şikâyetlere göre, bazı işletmelerde "POS cihazı bozuk" bahanesiyle nakit ödeme talep ediliyor. Bu yöntemle, kart kullanmak isteyen müşteriler nakit ödeme yapmaya zorlanıyor. Tüketici dernekleri, bu tür uygulamaların yasal olmadığını ve kredi kartıyla alışveriş yapanlardan ek komisyon talep edilemeyeceğini belirtiyor. Tüketici dernekleri, vatandaşların bu tür durumlarda ilgili kurumlara şikâyette bulunma haklarının olduğunu hatırlatarak, bu tür işletmelere karşı daha duyarlı olunması gerektiğine dikkat çekiyor.
TÜKETİCİ DERNEKLERİNDEN UYARI: KOMİSYON TALEBİ YASAL DEĞİL
Tüketici dernekleri, alışverişlerde kredi kartı kullanırken ek komisyon talep edilmesinin yasalarca yasaklandığını vurguluyor. Bu uygulamanın bazı tüketicilerin yoğun alışveriş trafiği veya nakit taşıma alışkanlıklarının olmaması nedeniyle kabullenildiği ifade ediliyor. Ancak bu tür uygulamaların devam etmesi, işletmelerin bu durumu meşrulaştırmaya çalışmasına yol açabilir. Tüketici dernekleri, bankaların sağladığı kart hizmetlerinden gelir elde etmeyi amaçlayan bu tür işletmelerin tüketiciler tarafından şikâyet edilmesi gerektiğinin altını çiziyor. Yasa gereği, kredi kartıyla yapılan alışverişlerde komisyon talep eden işletmelere cezai yaptırımlar uygulanabiliyor.
KOMİSYON ORANLARI DÜŞTÜ AMA YÜKSEK FİYAT TALEPLERİ DEVAM EDİYOR
Bazı işletmelerin bankaların komisyon oranlarının yüksekliğini gerekçe göstererek kartla ödeme yapıldığında daha fazla ücret talep ettiği de gündemde. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, son dönemde bankaların komisyon oranlarının yüzde 2'lere kadar düştüğünü ifade etmesine rağmen, bazı işletmelerin kartla yapılan ödemelerde hâlâ yüksek fiyatlar talep ettiğini belirtti. Şimşek’in açıklamalarına göre, bankaların sağladığı bu düşüşe rağmen, işletmeler arasındaki kartlı işlem ücret farkları, tüketicilere yük olmaya devam ediyor.
TÜKETİCİLER HAKLARINI KORUMA YOLUNDA ADIM ATMALI
Tüketicilerin, bu tür durumlarda haklarını savunmak için şikâyet mercilerine başvurması önemli bir adım olarak öne çıkıyor. Kayıt dışı ekonomiyi engellemek adına getirilen düzenlemelere uymayan işletmelere karşı bilinçli bir tüketici profili oluşturulması, bu uygulamaların etkili bir şekilde yürütülmesine katkı sağlayacaktır. Tüketicilerin karşılaştıkları olumsuz durumları şikayet sitelerine veya CİMER’e bildirmeleri, kayıt dışı ekonomiyle mücadelede büyük bir destek sunmaktadır.
