Tıp dünyasında "talasemi" olarak bilinen Akdeniz anemisi, genellikle Akdeniz ülkelerinde yaygın olması sebebiyle bu adla anılır. Ancak günümüzde hastalığın etkileri sadece Akdeniz coğrafyasında değil, dünyanın birçok bölgesinde görülebilmektedir. Peki, talasemi nedir ve nasıl ortaya çıkar? İşte, bu hastalığın ayrıntıları ve belirtileri...
TALASEMİ NEDİR?
Talasemi, genellikle Akdeniz kökenli insanlarda sıkça rastlanan bir kalıtsal hastalıktır. Bu hastalık, anne ve babadan geçen "Beta Talasemi" geninin taşınmasıyla doğacak çocuklarda ortaya çıkar. Hemoglobinin yapımındaki bozukluk sonucunda kandaki alyuvarlar içindeki "hem" ve "globin" parçalarında anormallikler meydana gelir. Bu durum, alfa ve beta zincirlerinden birisinin eksik veya yetersiz olmasıyla talasemi hastalığını tetikler.
Türkiye'de de giderek artan bir sıklıkla görülen talasemi, çoğu zaman taşıyıcı olan bireylerde belirtiler göstermez. Ancak hem anne hem de baba taşıyıcı ise hastalığın ortaya çıkma riski artar. Ülkemizde yaklaşık olarak 1 milyon 300 bin talasemi taşıyıcısı ve 4 binden fazla talasemi hastası bulunmaktadır.
AKDENİZ ANEMİSİ (TALASEMİ) BELİRTİLERİ NELERDİR?
Akdeniz anemisi veya talasemi belirtileri genellikle şunlardır:
• Halsizlik,
• Gözlerde sarılık,
• Dalak büyümesi,
• Yüzde kemiklerde şekil bozukluğu,
• Solgunluk,
• İştahsızlık,
• İdrarda koyulaşma.
Bu belirtiler genellikle bacak bölgelerindeki kalıcı yaralar, çabuk yorulma hissi, deri renginde koyulaşma gibi semptomlarla kendini gösterir. Ancak talasemi belirtileri, demir eksikliği veya vitamin eksikliği anemisi ile karıştırılabilir. Bu hastalık ciddi bir kan hastalığıdır ve tedavi gerektirir. Dolayısıyla, hastalığın belirtilerini gösteren kişilerin mutlaka bir uzmana danışması önemlidir.
AKDENİZ ANEMİSİ NEDENLERİ NELERDİR?
Talaseminin en yaygın nedeni, bozuk hemoglobin molekülleridir. Anne veya babadan aktarılan bozuk genler, çocuklarda genellikle Akdeniz anemisi rahatsızlığına neden olur. Bu genlerin alfa ve beta zincirlerinden biri eksik veya yetersiz olduğunda talasemi hastalığı ortaya çıkar.
AKDENİZ ANEMİSİ TÜRLERİ NELERDİR?
Talasemi hastalığının üç ana türü vardır:
• Talasemi Minör: Beta talasemi taşıyıcılığı olarak da bilinir. Hastalığın semptomları genellikle hafiftir ve hastalar normal bir yaşam sürdürebilir. Ancak doğacak çocuklara bozuk gen aktarımı riski vardır.
• Talasemi Majör: En ciddi türdür. Taşıyıcı anne ve babadan doğan çocuklarda belirtiler bebeklikten itibaren görülür. Tedavi edilmediğinde ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
• Talasemi Intermedia: Minör ile majör arasında bir formdur. Semptomlar genellikle majör kadar ciddi değildir, ancak yaşam boyu devam eder.
GAZİANTEP İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ UYARDI
Gaziantep İl Sağlık Müdürlüğü tarafından Talasemi (Akdeniz Anemisi) günü sebebiyle yapılan açıklama şu şekilde:
“Talasemi (Akdeniz Anemisi) kalıtsal bir hastalıktır.
Vücutta kan hücrelerinin üretimini etkiler.
Evlilik öncesi tarama ve doğum öncesi tanı testleri ile görülme sıklığı azaltılabilir. - Talasemi Tarama testi hakkında aile hekiminizden bilgi alabilirsiniz.”
