Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), milyonları ilgilendiren yeni erken emeklilik açıklamasıyla gündemde. 1993, 2003 ve 2013 yıllarında SSK girişi olanlara erken emeklilik kapısı aralandı. 2160 ve 3600 prim günüyle kimler yararlanabilir? İşte detaylar...
Erken emeklilik yolu açıldı: Kimler faydalanabilir?
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), emeklilik sistemine dair yaptığı son açıklamalarla hem çalışan hem de emeklilik planı yapan milyonlarca vatandaşın dikkatini çekti. Özellikle 1993, 2003 ve 2013 yıllarında SSK girişi bulunan sigortalılar için erken emeklilik kapılarının aralandığı bildirildi.
Yapılan açıklamada, 2160 ve 3600 prim günüyle belirli şartlara sahip vatandaşların erken emekli olabileceği duyuruldu. Özellikle engelli bireyler, anneler, malulen emeklilik hakkı kazananlar bu kapsama giriyor.
SSK girişi olanlar için hangi tarihler kritik?
Erken emeklilikte en önemli kriterlerden biri işe başlama tarihidir. SSK girişi 1993, 2003 veya 2013 yılında olan vatandaşlar, mevcut düzenlemeler ve özel durumlar doğrultusunda erken emeklilik hakkı elde edebilir. Bu tarihler, emeklilik yaşının belirlenmesinde kritik öneme sahip olup, SGK'nın sağladığı esnek emeklilik koşullarından yararlanma olasılığını artırıyor.
Örneğin, 1993 girişli bir sigortalı için emeklilik yaşı ile birlikte prim gün sayısı avantajlı hale gelirken, 2003 ve 2013 girişliler için özel durumlar (engellilik, doğum borçlanması, maluliyet gibi) devreye girerek erken emekliliğin kapısını aralayabilir.
2160 ve 3600 günle emekli olunabilir mi?
SGK, bazı özel statülere sahip vatandaşların 2160 ya da 3600 prim günüyle emekli olabileceğini açıkladı. Bu sistemden faydalanmak için bazı şartlar bulunuyor. İşte o şartlar:
- 2160 günle emeklilik: Genellikle engelli vatandaşlar için geçerli. En az %60 oranında çalışma gücünü kaybetmiş ve raporla bunu belgeleyen bireyler, 2160 gün prim ödeyerek emekli olabiliyor.
- 3600 günle emeklilik: 1999 öncesi sigorta girişi olanlar için 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün primi doldurmuş olan kadınlar 58, erkekler ise 60 yaşında emekli olabiliyor.
Her iki durumda da SGK tarafından belirlenen kriterlerin eksiksiz karşılanması gerekiyor. Ayrıca bireylerin çalışma durumları, raporlar, vergi indirim belgeleri ve sağlık kurulu onayları gibi evrakları SGK’ya sunmaları şart.
Kadınlara erken emeklilikte özel avantajlar
SGK, kadın çalışanlara yönelik özel uygulamalarla erken emeklilikte avantaj sunuyor. Özellikle doğum yapan kadınlar için uygulanan doğum borçlanması, emeklilik yaşını ve prim gününü geriye çekebiliyor.
Kadınlar, doğumdan sonra çalışmadıkları dönemleri borçlanarak prim gün sayılarını artırabiliyor. Bu sayede 3600 günle erken emeklilik imkânı yakalayabiliyorlar. Üç çocuğa kadar borçlanma hakkı bulunan kadın sigortalılar, toplamda 2 bin 160 gün kazanabiliyor.
Malulen emeklilik kimleri kapsıyor?
Malulen emeklilik, sağlık sorunları nedeniyle çalışma gücünü büyük ölçüde kaybeden bireylerin başvurduğu bir erken emeklilik modelidir. Sgk, bu kapsamda başvuran bireylerin en az %60 oranında çalışamaz durumda olduğunu resmi sağlık kurulu raporuyla belgelemesini istiyor.
Malulen emekli olabilmek için:
- En az 1800 gün prim ödenmiş olması
- En az 10 yıl sigortalı olunması (istisnalar hariç)
- Çalışma gücü kaybının sigorta başlangıcından sonra meydana gelmiş olması gerekiyor.
Bu şartları sağlayan bireyler, yaş şartına takılmadan emeklilik hakkı elde edebiliyor.
Engellilere özel emeklilik fırsatı
SGK, engelli vatandaşlar için yaşa takılmadan emeklilik hakkı sunuyor. %40 ve üzeri engel oranına sahip bireyler, prim gün sayısına göre değişen oranlarda emekli olabiliyor.
Bu kapsamda emeklilik, 3 farklı dereceye ayrılıyor:
- %40-49 engelliler için 18 yıl sigorta ve 4680 gün prim
- %50-59 engelliler için 16 yıl sigorta ve 4320 gün prim
- %60 ve üzeri engelliler için 15 yıl sigorta ve 3960 gün prim
Bu durumlar, 2160 ve 3600 prim günü ile erken emekli olma ihtimalini destekleyen düzenlemeler olarak öne çıkıyor.
Erken emeklilik başvurusu nasıl yapılır?
Erken emeklilik hakkı kazanmış bireylerin, öncelikle SGK müdürlüklerine şahsen veya e-devlet üzerinden başvuru yapmaları gerekiyor. Başvuru sırasında aşağıdaki belgeler talep edilebilir:
- Kimlik belgesi
- Prim ödeme dökümü
- Sağlık kurulu raporu (engelli veya malulen emeklilik için)
- Doğum borçlanması, askerlik borçlanması belgeleri
- İşten ayrılış bildirgesi
Başvurunun ardından SGK, başvuru sahibinin durumu hakkında gerekli incelemeyi yaparak olumlu ya da olumsuz dönüş sağlar.
