Dna testi nasıl yapılır günümüzde sıkça sorulan soruların başında geliyor. Birçok hastalığın teşhisinde kullanıldığı gibi ayrıca adli vakalar ve babalık davalarında da kullanım alanı bulmaktadır. Dünyaya gelen her birey genetik özelliklerini anne ve babasından alır ve her bireyin DNA’sı kendisine özel olup dünyada eşsizdir. DNA testi; insan kimliğine dair önemli ve bilimsel bulgular taşıyan DNA, her insanda farklı olmakla birlikte aynı zamanda her insanın ailesinden bulgular taşıyan olgudur. DNA testi kişinin tespiti sağlanır. Deoksiribonükleik asit veya kısaca DNA, vücudumuzu oluşturan yapıtaşlarımız hücrelerimizin içinde yer alan ve bize ait tüm özelliklerin şifrelendiği genetik kodumuzu meydana getiren biyolojik yapılardır. Cinsiyet ve yaş fark etmeksizin tüm bireylere DNA testi yapılabilir. Akrabalık ilişkilerine göre farklı DNA çeşitleri vardır. DNA testi çeşitleri şunlardır;

§  Annelik DNA testi

§  Babalık DNA testi

§  Soyağacı testi

§  Kardeşlik DNA testi

§  DNA İmar

§  Hala ve amca DNA testi

DNA TESTİ NEDEN YAPILIR?

DNA testinde; hedeflenen belirli gen dizilimlerinin, incelenen materyale ait DNA diziliminde var olup olmadığı belirlenir. Bu anlamda spesifik bir hastalıkla ilişkisi olduğu yapılan bilimsel çalışmalarla tespit edilmiş genetik dizilimlerin incelenmesi ile hastalık tanısı hakkında önemli bilgiler elde edilebilir. Genler kişilerin sağlık özelliklerinin kodlandığı biyolojik oluşumlardır. Biyolojik temelli sağlığı ilgilendiren birçok nitelik genlerle ilgilidir. Doğuştan gelen bazı durumlar veya sonradan gelişen ve genlerde değişime sebep olan mutasyon gibi etkenler sebebiyle çeşitli sağlık sorunları meydana gelebilir. Genetik hastalıklar sebebiyle vücutta rahatsızlıklar meydana gelebilmektedir. DNA testi ile vücuttaki genetik kaynaklı problemler tespit edilir ve erken teşhis ve tedavi ile genetik hastalıklar önlenebilir. DNA testi genetik kaynaklı hastalıkların tespit edilmesinin yanı sıra birçok alanda da kullanılabilir. Evde dna testi nasıl yapılır sorusu da sıkça soruluyor fakat böyle bir durum mümkün değildir.

DNA TESTİ NASIL YAPILIR?

Hpv dna testi nasıl yapılır sorusu ile birlikte, kişilerin kendi istekleri veya mahkeme kararı ile yapılabilir. Mahkeme kararı ile DNA testi yapılmasına karar verilmesi durumunda DNA testi Adli Tıp Kurumu’nda yapılır. Adli Tıp Kurumu dışında yapılan testler mahkemece hükme esas alınmaz. DNA testi Adli Tıp Kurumu dışında sadece Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsat verilmiş moleküler genetik laboratuvarlarında yapılabilmektedir. Mahkeme kararı olmadan yani kişilerin kendi talepleri üzerine yapılacak fetal dna testi nasıl yapılır sorusuna karşılık olarak ancak özel laboratuvarlarda yapılabilmektedir. Özel veya devlet hastanelerinde DNA testi yapılması bu kapsamda mümkün değildir.

DNA TESTİNİ KİMLER TALEP EDEBİLİR?

Mezardan dna testi nasıl yapılır sorusunun sıkça sorulmasının ardından DNA testi kişinin talebi ile alınabildiği gibi mahkeme talebi ile de alınabilir. Mahkemece görülen davada lüzum olması halinde DNA testi yapılması hakimden talep edilebileceği gibi tarafların talebi olmadan da hakim tarafından istenebilmesi mümkündür. Re’sen araştırma ilkesi gereğince hakim tarafların serbestçe tasarruf edemeyeceği davalarda tarafların talebi olmadan da DNA testi alınmasına hükmedebilmektedir.

DNA TESTİ SONUCU HAKİMİ BAĞLAR MI?

DNA testleri taraflarca hâkimden talep edilebileceği gibi hâkim tarafından da istenmesi mümkündür. DNA testi hâkim açısından bilirkişi raporu niteliğindedir. Başka bir deyişle, hâkim söz konusu rapor ile bağlı değildir. Soy bağının tespiti gibi teknik ve özel bilgi gerektiren durumlarda DNA testinin sonuçlarının bilimsel olarak çok yüksek bir oranda doğru çıktığı bilinmektedir. Her ne kadar bilirkişi raporları hâkimi bağlamasa da objektif olarak yapılan, bilimsel içeriğe sahip ve doğruluk oranı çok yüksek olan bu yönteme aykırı karar vermesi mantığa terstir.

DNA TESTİ FİYATLARI NEDİR?

DNA testi mahkeme tarafından talep edilebileceği gibi kişilerin kendi istekleri üzerine özel laboratuvarlarda da yapılabilmektedir. DNA testinin mahkeme tarafından talep edilmesi halinde DNA testi Adli Tıp Kurumu’nda yapılır ve ücreti devlet tarafından karşılanmaktadır.

Kişilerin kendi isteği üzerine özel laboratuvarlarda yaptırdığı testlerde ücret talep eden kişi tarafından ödenmektedir. Genel olarak laboratuvarlarda yapılan testler için talep edilen ücret 2023 yılı için 3000-4000 TL civarıdır. Test yapılacak kişi miktarı artması durumuna göre ücret değişkenlik gösterebilmektedir.

MEHMET FENER

Editör: Mehmet FENER