Gaziantep Büyükşehir Belediyesi ve İl Sağlık Müdürlüğü’nün destekleri ile Emzirme Haftası dolayısıyla kentin en işlek parkları arasında yer alan Balıklı Parkı’nda stant açan dernek, anne sütü ve emzirmenin önemi hakkında anneleri hem broşürlerle hem de anlatarak bilgilendiriyor.
Konuya dair Emzirme ve Anne Sütü Gönüllüleri Derneği tarafından yapılan açıklama şu şekilde:
"Emzirme, bebek için ideal büyüme ve gelişmeyi sağlayan en iyi beslenme şeklidir. Anne sütüyle beslenme, bebeğe olduğu kadar, anneye ülke ve aile ekonomisine büyük katkı sağlar, maliyetsizdir. Aynı zamanda çevre, iklim, ekonomi, eğitim ve insanlık geleceği için kritik bir öneme sahiptir.
Anne sütüyle beslenen bebeklerin ishal, zatürre, orta kulak iltihabı, alerjik hastalıklar, daha ileri yaşta ortaya çıkan tip 1 ve tip 2 diyabet, çölyak, iltihabi bağırsak hastalıkları, hipertansiyon, kanser, alerji, astım, şişmanlık, obezite, diş yapısı bozuklukları ve bazı ruhsal hastalıkların daha az görüldüğü yapılan çalışmalar ile ortaya konulmuştur. Ayrıca anne sütüyle beslenen çocukların okul başarılarının daha yüksek olduğu da bilinmektedir.
Mucizevi içeriğine ve sağlığa katkılarına rağmen dünyada 77 milyon yeni doğan bebek ilk bir saat içinde anne sütü alamıyor. Bu durum bebekleri hastalık ve ölüm riskinden koruyacak temel besinlerden, antikorlardan ve anneyle yakın temastan yoksun bırakıyor. Anne sütünün geciktirilmesi yeni doğan bebekler arasında ölüm riskini artırabiliyor.
UNICEF’e göre; hiç emzirilmeyen bebeklerin herhangi bir enfeksiyon nedeniyle ölme riski doğumu izleyen ilk altı ay içinde en azından bir süre anne sütü alan bebeklere göre yedi kat daha fazladır. Hiç emzirilmeyen bebeklerde ise ölüm olasılığı yalnızca anne sütüyle beslenen bebeklere göre 14 kat daha fazladır. Çocukluk çağı ölümlerini, emzirmenin tek başına %13, doğru tamamlayıcı beslenme uygulamalarıyla birlikte ise yaklaşık %20 oranında azaltılabilmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre 5 yaş altı çocuk ölümlerinin %7 sinden tek başına sorumlu olan beslenme yetersizlikleri, yaklaşık yarısının da altında yatan temel nedeni oluşturmaktadır. DSÖ, emziren kadın oranları yüksek olsaydı yılda 800 binden fazla yaşamın kurtulacağını belirtmektedir.
Bebeklerimiz için ideal büyüme ve gelişmenin sağlanması, beslenme yetersizliklerinin önlenmesi için atılması gereken ilk adım anne bebek ten temasının doğumdan hemen sonra başlatılarak, bebeklerin tek başına ilk 6 ay emzirilmesi, 6. ayın ardından uygun ek besinlerle emzirmenin 2 yaş ve ötesine kadar devam ettirilmesidir.
Türkiye Nüfus Sağlık Araştırması (TNSA) 2018 verilerine göre ülkemizde ilk 6 ay sadece anne sütü ile beslenen bebek oranı ortalama % 41 dir. Aynı araştırmada veriler tek tek incelendiğinde emzirme oranlarının ilk aylarda daha yüksek fakat son aylarda hızlıca düştüğü görülmektedir. Öyle ki 4-5 aylık bebeklerde bile emzirme oranı % 14 tür. Bu oranın 6. Ayın sonunda daha da düştüğünü düşünürsek, acilen emzirme ve anne sütü ile beslenme konularında kapsamlı çalışmalara ve toplumda farkındalık yaratmaya ihtiyaç olduğu açıktır.
Anne sütü ve emzirmenin her fırsatta reklamını yaparak emzirmenin sürdürülebirliğini sağlamak herkes için bir görevdir. 1-7 Ağustos Emzirme Haftası’nda emzirme ve anne sütünün önemine dikkat çeken ve Dünya Uluslarını üst düzeyde göreve çağıran Innocenti Deklerasyonun 4. hedefi, çalışan kadınların emzirme haklarını koruyan yasalar çıkarılmasıdır. Bu bağlamda WABA (Dünya Emzirme Örgütü) konuya dikkat çekmek için 2023 yılı Emzirme Haftası temasını “Çalışan Ebeveynleri Güçlendir” olarak belirlemiştir. Bu tema 1-7 Ekim Ulusal Emzirme Haftasında da devam etmektedir. TEMAS Derneği Emzirme savunucuları ve destekçileri olarak tema kapsamında bu yıl hedeflerimiz;
1. Cinsiyet eşitliğine sahip işyeri politikaları ve koşullarını sağlamak, korumak,
2. Ebeveyn dostu, eşitlikçi değerler, sosyal normlar ve uygulamaları geliştirmek,
3. Her düzeyde toplumsal cinsiyet eşitliği politikaları ve mevzuatı destekleyip sürdürülebilir kılmaktır.
TEMAS Derneği 2014 yılından bu yana emzirme ve anne sütü alanında ülkemizde faaliyet gösteren ilk ve tek dernek olarak emzirme oranlarının arttırılmasını kendine vizyon edinmiştir. Bu bağlamda hedeflerimizden biri de yukarıda belirtilen görevlerin yerine getirilmesi için güncel, yeterli, bilgi ve becerilerle donatılmış yetkin sağlık profesyonellerinin yetiştirilmesidir. Eğitimi ciddiye alıyor ve bunu etik ilkeler doğrultusunda sürdürmeye devam ediyoruz.
Emzirme ve anne sütü oranlarını arttırmak için yapılması gereken en önemli şeylerden birisi de toplum bilincini arttırmak, sağlık okur yazarlığı düzeyini yükseltmek olacaktır. Zamanın başlangıcından bu yana kadınlar birbirlerine her şekilde yardımcı olmakta ve birbirlerini desteklemektedirler. Kadınlar için gayri resmi destek sistemleri istisnasız her yerde yüzyıllardır mevcuttur ve dünyanın dört bir yanındaki kadınların yaşamlarının birer parçasıdırlar. Herhangi bir anneyle kurulan her temas, emzirmeyi özendirmek ve desteklemek için bir fırsattır. TEMAS Derneği olarak öncelikle deprem bölgelerinden başlamak üzere tüm ülke çapında toplum bilincini arttırmak amaçlı “Lider Kadınlar Projesi” ile çalışmalar yürütmeye başladık.
Anne sütü ile beslenme için anneden anneye destek, bebeklerini emzirme konusunda kadınların kadınlara yardım etmesi anlamına gelmektedir. Anneden anneye destek grupları, annelerin yaşadığı topluluklarda sağlık yapılandırmasının dışında, derhal ve sürekli destek sağlarlar. Anneye emzirme deneyimi boyunca, her an, eksiksiz, doğru, güncel bilgi sağlarlar.
Emzirme kararı yalnızca bir yaşam biçimi seçeneği değil, sağlığa ilişkin olumlu bir karardır. Annelerin yaşadıkları zorlukların pek çoğu tıbbi kaynaklı değildir, doğru bilgilendirme ve destekle çözümlenebilir ya da ortaya çıkmalarına meydan verilmeyebilir. Deneyimler göstermiştir ki bunun başarılmasında anneden anneye yardım en etkili yoldur.
TEMAS Derneği deprem bölgesinde yapacağı proje ile Hatay, Adıyaman ve Gaziantep illerinde toplam 24 lider kadın eğitecek. Bu lider kadınlar çevrede bilinen, tanınan, daha önce emzirme deneyimi olan bölgede yaşayan kadınlar olacak. Lider kadınlar da yine kendi çevrelerinde kuracakları gruplar vasıtasıyla 16 hafta boyunca 384 kadını TEMAS emzirme danışmanları ile buluşturacak toplantılara ev sahipli yapacak, gerektiğinde yönlendirme ve destek sağlayacaktır. Proje sonunda sağlık okur yazarlığı seviyesi artmış, anne sütü ve emzirmenin önemini bilen ve savunan 408 kadın kazanmış, bölgeye kazandırmış olacağız.
TEMAS Derneği kurulduğu günden itibaren emzirme konusunda yapılması gereken bilimsel çalışmaların öncüsü olmaya devam etmektedir. Kongre, sempozyum ve çalıştaylar düzenleyerek alanında uzman hocaları bir araya getirmekte, anne ve bebek sağlığı konusunda sahaya önderlik etmektedir. Emzirme danışmanlığı eğitimleri ile sahada çalışacak sağlık çalışanlarını akademik ve pratik olarak eğitmekte, emzirme konusunda sorun yaşayan anneler ile buluşturmaktadır. Her hafta canlı yayınlarda Ülkemizin 81 ilinden Emzirme Danışmanlarını anneler ile görüştürerek anlık yaşanan problemler ile ilgili çözümsel bilgileri paylaşmaktadır. Yine canlı yayınlarda alanında uzman hocalarımız ile emzirme konusunda bilgilendirme yapılmaktadır. Son olarak Save the Children desteği ile deprem bölgesinde depremzede annelere yönelik önemli bir projeye başlandı. Hatay, Gaziantep ve Adıyaman merkezli olarak deprem bölgesindeki gebe ve emziren annelere danışmanlık verilmekte, sahada yaşanan sorunlar konusunda çözüm üretilmeye çalışılmaktadır.
TEMAS Derneği her şartta ve koşulda afetzede annelerimiz başta olmak üzere tüm anneler için ücretsiz emzirme danışmanlığı, çocuk sağlığı, anne sağlığı konularında 160 uzman danışmanı ile destek vermeye devam ediyor. Sosyal medya hesapları, anne destek aplikasyonu ve anne destek online panelimiz aktif bir şekilde çalışmakta binlerce anne ve bebeğe hizmet vermektedir.
Emzirme ve anne sütü konularında farkındalık ve savunuculuk çalışmalarımız 1-7 Ekim Ulusal Emzirme haftasında çeşitli faaliyetler ve bilimsel programlarla devam etmektedir. Hafta boyunca gerçekleştirilecek olan etkinliklerde derneğimizin yanında olup bize güç veren, farkındalığın artmasını sağlayan tüm kurum ve kuruluşlara şimdiden teşekkür ederiz. Unutmamalıyız ki geleceğimiz olan bebekler ve çocukların sağlığı bizlerin elindedir."
