Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, tüketicileri tek bir şirketin ürün ya da hizmetlerine mahkum eden uygulamalara son vermeyi ve dijital piyasayı daha adil ve rekabet edilebilir bir hale getirmeyi amaçlayan Dijital Piyasalar Yasası çerçevesinde Apple’a yaklaşık 500 milyon euro, Facebook ve Instagram’ın çatı şirketi Meta’ya ise yaklaşık 200 milyon euro para cezası kesti. AB Komisyonu tarafından gerçekleştirilen incelemelerde Apple’ın Dijital Piyasalar Yasası (DMA) dahilindeki yönlendirme kuralını ihlal ettiği belirlendi. Bu çerçevede Apple’ın uygulamalarını App Store üzerinden kullanıma sunan geliştiricilere, müşterilerini App Store dışındaki alternatif teklifler hakkında ücretsiz olarak bilgilendirme ve müşterileri mağaza dışı alışverişe yönlendirme imkanı sağlamadığı tespit edildi.
AB’DEN BİR İLK
AB, bu kapsamda Dijital Piyasalar Yasası kurallarına uyulmadığı için ilk kez para cezası kesmiş oldu. AB Komisyonu tarafından yapılan açıklamada, Amerikan teknoloji devi Apple, tüketicilerin alternatif ve daha ucuz tekniklerden faydalanmasına imkan sağlamamak ile suçlandı.
AB Komisyonu Meta şirketini ise AB’deki kullanıcıları geçtiğimiz bir yıl süresince kişisel veriler temel alarak kullanıcıya yönlendirilen kişiselleştirilmiş reklamlara izin vermeye ya da reklamsız sürüm için ödeme yapmaya zorlamakla suçladı. Komisyonun açıklamasına göre Meta, 2023 yılı Kasım ayı itibarıyla Avrupa’daki Facebook ve Instagram kullanıcılarını kişiselleştirilmiş reklamlar için kişisel veri kullanımına onay vermeye ya da reklamsız sürüm için ödeme yapmaya zorlayan bir reklam modeli benimsedi.
AB Komisyonu ayrıca, Apple ve Meta’nın kararlara 60 gün içerisinde uyum sağlaması gerektiğini, aksi takdirde "dönemsel para cezaları ile karşı karşıya kalabilecekleri" uyarısında bulundu.
APPLE VE META’DAN TEPKİ
Meta’nın Küresel İlişkilerden Sorumlu Başkanı Joel Kaplan, AB’nin kararını başarılı bir Amerikan şirketini kasıtlı olarak engelleme girişimi olarak nitelendirdi. Kaplan, "Bu sadece para cezasına ilişkin bir mesele değil. AB Komisyonu, bizi iş modelimizi değiştirmeye zorluyor. Bu yapılan, Meta’ya fiilen milyarlarca dolarlık bir gümrük vergisi yüklemek anlamına geliyor ve aynı zamanda bizi, hizmet kalitemizi de düşürmeye zorluyor" dedi.
Apple adına konuşan bir yetkili ise Apple’a verilen cezanın AB Komisyonu’nun şirketi haksız bir şekilde hedef almasına dair yeni bir örnek olduğunu ifade etti. Apple’ın karara itiraz etmeyi planladığını duyuran şirket temsilcisi, "Söz konusu yasaya uyum sağlamak için yüz binlerce saatlik mühendislik çalışması gerçekleştirdik ve onlarca değişiklik yaptık. Bunların hiçbiri, kullanıcılarımız tarafından talep edilen şeyler değil. AB Komisyonu, sayısız toplantıya rağmen her adımda kendi kurallarını yeniden belirlemeye devam ediyor" dedi.
