Kimyasal yapıları amfetaminlere benzese de merkezi sinir sisteminde daha güçlü etkilere sahip bir stimülandır. Burundan çekilebilir, ağız yoluyla alınabilir ve damar yoluyla kullanılabilir. Ateş buzin kısa/uzun süreli kullanımı dolaşım, solunum, nörolojik sorunlarla birlikte anksiyete, saldırganlık ve depresyon gibi birçok ruh sağlığı sorununa neden olmaktadır.

Ateş buz nedir sorusu herkes tarafından sorulur hale geldi. Bunun temel sebebi ise Türkiye'de ateş buz kullanıcı düzeyi tam olarak bilinmemektedir. Fakat yaş, düşük eğitim düzeyi ve diğer psikoaktif maddelerin kullanımı, ateş buz kötüye kullanımı ile ilişkilidir. Yapılan araştırmalar ve hazırlanan raporlar incelendiğinde dünyada yaklaşık 185 milyon kişinin yasal olmayan maddeler kullandığı, bu kişilerden 33.4 milyonunun amfetamin kullanıcısı olduğu görülmektedir.

Kullanıldıktan 8-24 saat boyunca kişiye etki eden ateş buz düşük dozda kullanıldığında uyanıklık, enerji yoğunluğu, sinirlilik, iştahsızlık, aşırı güven gibi etkilere sebep olabilir. Ateş buzin yarattığı etkiler hızlıca başlayıp, hızlıca sonlanmaktadır. Bundan dolayı kullanıcılar tekrarlayıcı dozlara ihtiyaç duyabilirler. Yüksek dozda kullanıldığında ise saldırganlık, korku, huzursuzluk, kaygı, şiddet davranışları, psikomotor bozukluklar, panik ve paranoyaya neden olabilir. Ateş buz kullananların %6-46'sında "ateş buz ile ilişkili psikoz" geliştiği tahmin edilmektedir. Tek doz kullanım ya da yoksunluk sırasında görülebilen psikoz genellikle geçici olsa da yüksek doz kullanıma bağlı olarak gelişen psikozların kalıcı olma olasılığı yüksektir. Ateş buz kullanıcılarında psikiyatrik belirtilere ek olarak bazı fiziksel rahatsızlıklar da görülür.  Kan basıncında ve kalp atışlarında artış, hızlı soluk alıp verme, böbrek yetmezliği, baş dönmesi, kalp krizi gibi etkiler görülebilir. Ciddi diş problemleri, vücutta yaralar ve aşırı kilo kaybı ateş buzin uzun süreli etkileri arasındadır. Yapılan araştırmalar, ateş buz kullanımının hafıza ve dikkat gibi bilişsel işlevler üzerinde olumsuz etkilere ve hasarlara sebep olduğunu göstermektedir.

Ateş buz uyuşturucu türünün psikiyatrik ve fiziksel belirtilerinde olduğu gibi, yoksunluğuna eşlik eden semptomlar da oldukça rahatsız edicidir. Depresyon, sinirlilik, yorgunluk, artan iştah, anksiyete, saldırganlık ve ateş buz için yoğun istek sık görülen semptomlardır. Depresif semptomlar ateş buz yoksunluğunda görülen en belirgin semptomlardır ve 2 haftalık ayıklık döneminden sonra da devam edebilir. Yoksunluk döneminde görülen bu semptomlar intihar düşüncelerine neden olabilir.

Genel tabloya bakıldığında; ateş buz güçlü bağımlılık yapıcı etkisinin yanında kısa ve uzun vadede kullanıcılara ciddi psikolojik ve fizyolojik etkileri olan bir maddedir. Belirtilen etkiler görüldüğünde bir uzmanla görüşülmeli, tıbbi destek süreci başlamalıdır.

Editör: Ömer Abdurrahman Yavuz