Antep, Türkiye’nin en önemli şehirlerinden biridir. Kültürü, tarihi, sanayisi, gastronomisi ve turizmiyle ülkenin gururu olan bu şehir, aynı zamanda milli mücadelede gösterdiği kahramanlıkla da öne çıkar. Antep, Kurtuluş Savaşı’nda işgalcilere karşı 10 ay 7 gün süren bir direniş sergileyerek, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 8 Şubat 1921’de “Gazi” unvanıyla onurlandırılmıştır. Bu makalede, Antep’e Gazi Unvanı Verilişi’nin 103. yıl dönümü vesilesiyle, bu destansı mücadelenin nasıl gerçekleştiğini, hangi olayların etkili olduğunu, hangi kahramanların rol oynadığını ve bu unvanın Antep için ne anlama geldiğini anlatacağız.
Antep Neden İşgal Edildi?
Antep, Osmanlı İmparatorluğu’nun Birinci Dünya Savaşı’na girmesiyle birlikte, savaşın ön saflarında yer alan bir şehir oldu. Şehir, savaşın sonunda imzalanan Mondros Mütarekesi’nin 7. maddesi gerekçe gösterilerek, önce İngilizler tarafından 1918’de, sonra da Fransızlara bırakılarak 1919’da işgal edildi. İşgalciler, Antep’i Suriye’ye bağlamak ve burada bir Ermeni devleti kurmak istiyorlardı. Ancak, Antep halkı, vatanlarını savunmak için işgalcilere karşı büyük bir direniş gösterdi.
Antep’te Direniş Nasıl Başladı?
Antep’te direniş, işgalin ilk günlerinden itibaren başladı. Şehirdeki Türk ve Müslüman halk, işgalcilere karşı örgütlenmeye ve silahlanmaya başladı. İşgalcilerin zulmü ve baskısı, halkın öfkesini artırdı. İşgalin ilk kıvılcımı, 5 Kasım 1919’da Akyol Camisi’nde asılı Türk bayrağının, Fransız subayı tarafından indirtilmesi oldu. Bu olay, halkı ayaklandırdı ve işgalcilere karşı ilk saldırılar başladı.
Antep’te Direnişin Dönüm Noktaları Nelerdi?
Antep’te direniş, bir yıldan fazla süren bir mücadeleye dönüştü. Bu süreçte, birçok olay, direnişin seyrini değiştirdi.
Bunlardan bazıları şunlardır:
- 21 Ocak 1920: İşgalcilerin bir kadını taciz etmesi ve oğlu Mehmet Kamil’i süngülemesi, halkın tepkisini artırdı. Mehmet Kamil, “Şehit Kamil” olarak anılmaya başlandı ve direnişin sembolü oldu.
- 28 Mart 1920: Direnişin liderlerinden Şahin Bey, Kilis yolunda Fransızlara karşı savaşırken şehit düştü. Şahin Bey’in şehadeti, halkı daha da birleştirdi ve direnişi güçlendirdi.
- 1 Nisan 1920: Direnişin resmi olarak başladığı tarih olarak kabul edilir. Bu tarihte, şehrin 27 mahallesine birer semt reisi atandı ve halk, işgalcilere karşı topyekün savaşa girdi.
- 25 Aralık 1921: Ankara Antlaşması’nın imzalanmasıyla, Fransızlar Antep’i boşaltmaya başladılar. İki yıl süren işgal, sona erdi ve Antep özgürlüğüne kavuştu.
Antep’e Gazi Unvanı Nasıl Verildi?
Antep, işgalcilere karşı gösterdiği direnişle, Türkiye’nin bağımsızlığı için büyük bir katkı sağladı. Bu direnişte, 6317 Antepli şehit oldu, 11 bin Antepli yaralandı. Antep halkı, vatanı için canını feda etmekten çekinmedi. Bu fedakarlık, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından takdir edildi ve 8 Şubat 1921’de, Antep’e “Gazi” unvanı verildi. Bu unvan, Antep’in Kurtuluş Savaşı’nda oynadığı rolü ve verdiği mücadeleyi ölümsüzleştirdi. Antep, bu unvanla birlikte, adını da “Gaziantep” olarak değiştirdi.
Antep’e Gazi Unvanı Ne Anlama Geliyor?
Antep’e Gazi Unvanı, şehrin tarihine, kültürüne, kimliğine ve gururuna yansıyan bir değerdir. Antep, bu unvanı taşımanın sorumluluğunu da üstlenmiştir. Şehir, gelişimini sürdürürken, şehitlerini ve gazilerini de unutmamıştır. Antep, her yıl 8 Şubat’ta, Gazi Unvanı’nın verilişinin yıl dönümünü kutlamakta ve şükranlarını sunmaktadır. Antep, bu unvanla birlikte, Türkiye’nin en önemli şehirlerinden biri olmayı başarmıştır.
Sonuç olarak Antep’e Gazi Unvanı Verilişi, Türk tarihinin en önemli olaylarından biridir. Bu olay, Antep halkının, vatanı için gösterdiği kahramanlık ve fedakarlığın bir sonucudur. Antep, bu unvanı hak etmiş ve gururla taşımıştır. Antep, bu unvanla birlikte, Türkiye’nin gelişimine ve ilerlemesine katkı sağlamıştır. Antep, bu unvanla birlikte, bir destanın öyküsünü yazmıştır.