Asya ve Avrupa kıtasının en prestijli film festivallerinden biri olan Antalya Altın Portakal Film Festivali, ülkemizin aktif olarak yer aldığı en eski ve uzun soluklu film festivalidir.
Antalya Altın Portakal Film Festivali’nin temelleri, Antik Roma döneminde atılmıştır. Antik Roma’ya ait olan Aspendos Tiyatrosu’nda düzenlenmeye başlanan konserler ve tiyatro gösterileri burada ödülleriyle buluşmuştur. İlk önceleri konser ve tiyatrolarla her yıl gelenekselleşen bu etkinlik, halkın yoğun ilgi göstermesiyle birlikte 1960’lı yılların başına kadar böyle süregelmiştir. Yıllardır şenlik havasında yürütülen bu organizasyon uzun yıllar belediye bünyesinde tabiplik yapan merhum Dr. Avni Tolunay’ın 1963 yılında Belediye Reisi olmasıyla birlikte “Antalya Altın Portakal Film Festivali” adını almıştır.
Antalya Altın Portakal Ödülü’nün Tarihçesi ve Amacı
1964 yılında tüm güçlüklere rağmen birincisi düzenlenen festivale ilgi oldukça büyük olmuştur. Festival’in misyonu olarak; Türk sinema sektörünü maddi manevi desteklemek, Türk film yapımcısını nitelikli ve üstün kalitelerde yapıtlar ortaya koymaya teşvik etmek ve yapılan filmlerin uluslararası platformlara açılmasının önünü açmak olmuştur. 1973 yılında Belediye Başkanlığına seçilen Selahattin Tonguç festivali devam ettirmiş ve 1978 tarihine gelindiğinde festivalin bünyesine plastik sanatlar da dâhil edilmiştir.
1979 ve 1980 döneminde ülkemizdeki siyasi buhran ve askeri darbe nedeniyle sahiplerine verilemeyen ödüller, 2011 yılında 32 sene sonra Prof. Dr. Mustafa Akaydın’ın Büyükşehir Belediyesi ve AKSEV Yönetim Kurulu Başkanı olduğu dönemde temsili bir ödül töreni düzenlenerek, sahiplerine verilmiştir.
Altın Portakal Heykelciği
Film festivalinin kurucusu sayılan Dr. Avni Tolunay, festival için temsili bir sembol arayışı içine girmiştir. Bölgenin en önemli simgelerinden olan portakalı, denizi, tarihsel öğeleri ve Venüs Heykeli’ni bir amaç için bütünleştirmiştir. Portakal aynı zamanda festival bünyesinde düzenlenen ödül töreni ve organizasyonun adına da dâhil edilmiştir.
Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde ödül almaya günler kala festivalin sembolü olan Altın Portakal Heykelciği ya da başka bir deyişle Venüs Heykelciğinin büyük bir temsili maketi şehre dikilir. Düzenlendiği yıldan itibaren Altın Portakal Heykelciği olarak verilen ödül, festivalin 2005 yılında uluslararası bir düzeye ulaşmasının ardından “Venüs Heykelciği” olarak 2008 yılından sonra sahipleriyle buluşmuştur. 2009 yılında düzenlenen festivalin ardından verilmeye başlanan Venüs Heykelciği, altın renge sahip ve sol elinde portakal tutan bir kadın simgesi birleşimidir.
Antalya Altın Portakal Film Festivali Ödülleri ve Türleri
1. Ulusal Uzun Metrajlı Film Yarışması: Ana kategorilerde para ödülü olarak sahiplerine sunulan ödüllerin yanında Venüs Heykelciği de verilmektedir. Ödül tutarları ise şu şekildedir;
En İyi Film: 400.000 TL,
En İyi İlk Film: 55.000 TL,
En İyi Yönetmen: 55.000 TL,
En İyi Senaryo: 35.000 TL,
En İyi Görüntü Yönetmeni: 30.000 TL,
En İyi Müzik: 30.000 TL,
En İyi Kadın Oyuncu,
En İyi Erkek Oyuncu,
En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu,
En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu,
En İyi Kurgu,
En İyi Sanat Yönetmeni,
Antalya Teşvik Ödülü: 70.000 TL değerindeki ödül, ödüle hak kazanan yapımcının 2 yıl içinde çekeceği bir filmin Antalya’da çekilmesi halinde teşvik amacıyla verilmektedir.
2. Ulusal Belgesel Film Yarışması: Antalya Altın Portakal Film Festivali adı altında belgesel dalında verilen bir ödüldür. Belgesel ödülleri 1999'dan yılından itibaren "Uluslararası Kısa Film Ve Video Yarışması" adı kapsamında, 2005 yılından itibaren de ayrı bir yarışma olarak sahiplerine verilmeye başlanmıştır. Ödül tutarları ise şu şekildedir;
En İyi Belgesel Film: 15.000 TL,
En İyi İlk Belgesel: 5.000 TL
3. Ulusal kısa film yarışması: Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde 1978 yılında yarışma programına alınmış kısa film dalında verilen bir ödüldür. En İyi Kısa Film ödülü ise 10.000 TL’dir.
4. Halkın Portakalı: Amatör ve halktan kişilerin katılmış olduğu Altın Portakal film Festivali'nin kısa film bünyesinde gerçekleşen ödüldür.
Birincilik Ödülü: 30.000 TL,
İkincilik Ödülü: 20.000 TL,
Üçüncülük Ödülü: 10.000 TL.
