Resmi Gazete’de yayımlanan yeni yönetmelikle birlikte alkol kilidi dönemi resmen başladı. Artık belirli araç gruplarında zorunlu hale getirilen bu sistem, sürücünün kanındaki alkol seviyesini ölçerek, belirlenen sınırı aşması durumunda aracın çalışmasını engelleyecek. Peki, alkol kilidi nedir, hangi araçlarda zorunlu olacak ve teknik şartları neler? İşte detaylar…
Alkol kilidi nedir, nasıl çalışır?
Alkol kilidi, bir aracın marş sistemi ile entegre çalışan ve sürücünün alkol seviyesini ölçerek, belirlenen limitin üzerinde olması halinde motorun çalışmasını engelleyen bir güvenlik sistemidir. Trafik kazalarının önüne geçmek ve alkollü sürücülerin araç kullanmasını engellemek amacıyla geliştirilen bu sistem, Avrupa Birliği ve birçok ülkede belirli araç grupları için zorunlu hale getirilmiştir.
14 Mart 2025 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik ile Türkiye’de de belirli araç gruplarında alkol kilidi zorunlu hale getirildi. Alkol kilidi, sürücü aracını çalıştırmadan önce nefes testi yapmasını gerektirir. Eğer nefes testi sonucu alkol seviyesi yasal sınırın altındaysa, sistem araca çalıştırma izni verir. Ancak yasal sınırı aşan sürücüler için aracın çalışması tamamen engellenir.
Alkol kilidi hangi araçlarda zorunlu olacak?
Yapılan düzenlemeye göre alkol kilidi uygulaması belirli araç gruplarında zorunlu hale getirilecek. Ancak şu an için tüm araçlarda genel bir zorunluluk söz konusu değil.
Avrupa’daki uygulamalara bakıldığında, alkol kilidi sisteminin öncelikli olarak ticari araçlar, kamu hizmetinde kullanılan taşıtlar ve toplu taşıma araçlarında uygulanacağı tahmin ediliyor. Özellikle şu gruplarda zorunlu hale gelmesi bekleniyor:
-
Toplu taşıma araçları (Belediye otobüsleri, minibüsler, dolmuşlar)
-
Okul servisleri
-
Ticari yük taşıyan kamyonlar ve tırlar
-
Taksi ve diğer ticari yolcu taşıyan araçlar
-
Kamu hizmetine ait araçlar
Bu düzenlemenin ilk etapta belirli bir kapsamda uygulanıp, ilerleyen dönemlerde genişletilmesi öngörülüyor.
Alkol kilidi teknik şartları neler?
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlanan yönetmelikte, alkol kilidi sistemine ilişkin teknik ve idari gereklilikler belirlenmiştir. Bu teknik şartlar, sistemin etkin çalışmasını sağlamak amacıyla oluşturulmuştur.
Alkol kilidi sisteminde şu teknik özellikler yer alacak:
-
Marş sistemi ile entegre çalışacak, onay verilmediği sürece araç çalışmayacak.
-
Sürücü her araç çalıştırmadan önce alkol testi yapacak.
-
Cihaz, sürücünün nefesinde alkol olup olmadığını ölçerek yasal sınırın altında olup olmadığını belirleyecek.
-
Yasal sınırın aşılması durumunda, araç çalışmayacak ve sürücünün aracı kullanması engellenecek.
-
Alkol ölçüm cihazı manipülasyona karşı güvenli olacak ve dışarıdan müdahaleye izin vermeyecek.
Bu düzenleme sayesinde, alkollü sürücülerin araç kullanmasını engellemek ve trafik kazalarını azaltmak hedeflenmektedir.
Alkol kilidi uygulaması ne zaman başlayacak?
14 Mart 2025 tarihinde yürürlüğe giren yeni yönetmelik kapsamında, belirli araçlarda alkol kilidi kullanımı zorunlu hale getirildi. Ancak uygulamanın hangi tarihte tam anlamıyla hayata geçirileceği ve hangi araçları kapsayacağı konusunda kesin takvim henüz belirlenmedi.
Özellikle ticari ve toplu taşıma araçlarında alkol kilidi sisteminin önümüzdeki birkaç yıl içerisinde kademeli olarak uygulanmaya başlanması bekleniyor.